Fazla mesai ödemesi, normal ücretin % 50 artırımlı olarak ödenmesi ile yapılır.
Ulusal bayram ve resmi tatillerde mesai yapılması halinde ise her bir saat için 2 katı ücret ödenmesi gerekir.
Aylık brüt ücretin 225'e bölünmesiyle saatlik çalışma ücreti belirlenir.
Örneğin 13.500 TL brüt ücret alan bir işçinin saatlik ücreti 60 TL'dir.
Her bir fazla 1 saatlik çalışma ücreti buna göre 90 TL'dir. 20 saat fazla çalışmanın karşılığı 1800 TL'dir.
Fazla mesai hesaplama, saatlik ücretin 1,5 ile çarpılmasıyla yapılır. 2023 yılında belirlenen net asgari ücret 11.402,32 TL'dir. 2023 brüt asgari ücret ise 13.414,50 TL'dir. Fazla mesai hesaplamasında ise 13.414,50 225'e bölünür. Böylece 2023 yılı için asgari ücretli bir çalışanın saatlik ücretine ulaşılır.
13.414,50 TL / 225 = 59,62 TL
Yani 2023 yılı için saatlik asgari brüt ücret 59,62 TL'dir. Aynı çalışanın 2023 fazla mesai ücreti ise 89,43 TL'dir. Ancak bu tutar sadece asgari ücret için geçerlidir. Brüt maaşı daha yüksek olan bir çalışanın, maaşıyla doğru orantılı olarak fazla mesai ücreti artış gösterir.
Pazar Mesaisi
Hafta sonu ve resmî izin günlerinde yapılan çalışmalar, ek mesai dışında hesaplanır. Dolayısıyla bu günler, 270 saat fazla mesaiye dâhildir. Pazar günü yapılan çalışmalar bu kapsamda değerlendirilmez. Hafta sonu mesaisi de dâhil olmak üzere toplam çalışma süresinin haftada 45 saati geçmesi durumunda farklı bir durum söz konusudur. Bu durumda, Pazar mesaisi 270 saate dâhil edilir. İşveren her koşulda hafta sonu çalışan personele ek ücret ödemek durumundadır.
Fazla Mesai Hesaplama Formülü:
Fazla mesai ücret hesaplama için öncelikle brüt maaşı 225'e bölmek gerekir ve böylece saatlik ücrete ulaşılır. Fazla mesai ücreti ise elde edilen tutarın 1,5 ile çarpılmasıyla elde edilir.
Saatlik brüt ücret = Aylık brüt ücret / 225
Fazla mesai ücreti = (Saatlik brüt ücret x 1,5) x fazla mesai süresi)
Resmi Tatil Mesai Hesaplama
İş sözleşmesinde resmi tatillerde mesai ücreti ödeneceğine dair bir ibare varsa hesaplamalar yapılabilir. İş sözleşmelerine göre değişiklik gösterir. Genellikle resmi tatillerde çalışan için minimum %100 zamlı mesai ücreti uygulanır.
Örneğin bir çalışan, 500 TL saatlik brüt ücrete sahipse Cumhuriyet Bayramı veya Kurban Bayramında çalışması durumunda saatlik ücreti 1.000 TL olur. Gün usulü ile maaş alınıyorsa ve günlük brüt ücret 1.000 TL ise resmi tatillerde 2 ile çarpılarak brüt ücret alınır. Böylece çalışanın günlük brüt ücreti 2.000 TL'ye ulaşır.
Resmi tatillerde mesai hesaplaması ile ilgili bilinmesi gereken önemli bir husus ise iş sözleşmesi ile belirlenen ücretlendirmedir. İş sözleşmesinde resmi tatillerde çalışılması durumunda %100'den daha fazla ücret verilmesi sağlanabilir. Böyle bir durumda çalışan, zamlı ücretini belirlenen orana göre alır.