Derneklerin kamu yararına çalışan derneklerden sayılma istekleri, valilik görüşü ile birlikte İçişleri Bakanlığına gönderilir. Anılan Bakanlık tarafından ilgili bakanlıkların ve Hazine ve Maliye Bakanlığının da görüşü alındıktan sonra, İçişleri Bakanlığının teklifi ve Cumhurbaşkanı kararı ile dernekler, kamu yararına çalışan derneklerden sayılırlar.
Kamuya Yararlı Dernek Statüsünün Kazanılması
5253 sayılı Dernekler Kanununun 27 nci maddesine göre, bir derneğin kamu yararına çalışan derneklerden sayılabilmesi için:
• Derneğin en az bir yıldan beri faaliyette bulunması,
• Derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek için giriştiği faaliyetlerin topluma yararlı sonuçlar verecek nitelikte ve ölçüde olması,
gerekir.
Anılan Kanun çerçevesinde derneklere Cumhurbaşkanı Kararı ile kamu yararına çalışan dernek statüsü verilmesi sürecinde, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşünün oluşturulmasında esas alınan kriterler 2, 4 ve 15 No.lu Kurumlar Vergisi Sirkülerleri ile 34 No.lu 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirkülerinde belirtilmiştir.
Buna göre, bir derneğin kamu yararına çalışan derneklerden sayılabilmesi için;
• Dernek tüzüğünde amaç olarak belirlenen faaliyetlerin topluma yararlı sonuçlar verecek nitelikte (kamu hizmeti niteliğinde olması) ve ölçüde olması,
• Yıl içinde elde edilen gelirlerin en az üçte ikisinin dernek amaçlarına harcanacağı hususuna tüzükte yer verilmesi,
• Derneğin amaç edindiği hizmetlerin herkesin yararına açık olacağının, belli bir yöre veya kitleye hizmetle sınırlı olmadığının tüzükte yazılı bulunması,
• Yukarıdaki maddelerde belirtilen hususların en az son bir yılda fiilen gerçekleştirilmiş olması,
• Derneğin sahip olduğu malvarlığının ve yıllık gelirinin tüzüğünde amaç edindiği hizmetleri gerçekleştirecek düzeyde olması,
gerekmektedir.
Kendilerine Cumhurbaşkanı kararı ile kamuya yararlı dernek statüsü tanınmasını isteyen dernekler İçişleri Bakanlığına başvurmalıdırlar.
Kamuya yararlı çalışan derneklere ilişkin listeye www.siviltoplumgov.tr/kamu-yararina-calisan-dernekler adresinden ulaşılması mümkündür.