Bilindiği üzere; Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, mal teslimi ve hizmet ifalarına
istinaden düzenlenmesi gereken perakende satış fişi, fatura gibi mali belgelerin doğru ve zamanında düzenlenebilmesi, kartla ödeme imkânlarının genişletilmesi ve kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesine yönelik olarak bugüne kadar birçok çalışmayı hayata geçirmiştir.
Bu kapsamda, ilk defa 15.06.2013 tarih ve 28678 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (YN ÖKC) uygulamasına geçilmiş ve böylece perakende mal ve hizmet satışlarında kullanılan yazarkasaların tamamının bilgisayar bağlantılı, online çalışabilen ve güvenli bir şekilde internet yoluyla satış bilgilerini Gelir İdaresi Başkanlığına iletebilen cihazlar haline getirilmesine yönelik önemli adımlar atılmıştır.
Söz konusu tebliğ 427, 437, 450, 465, 466, 477 ve 488 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğleri ile değişiklikler yapılarak güncellenmiş ve bu değişikliklerle kademeli bir süreç anlayışıyla ÖKC kullanım zorunluluğu bulunan mükelleflerin (perakende mal ve hizmet satışı yapan birinci ve ikinci sınıf tüccarlar) yeni nesil ÖKC kullanım zorunluluğuna geçişi sağlanmış ve 557 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile de 01.07.2024 tarihinden itibaren Yeni Nesil Ökc niteliğinde bulunmayan Eski Nesil Ökc’lerin hurdaya ayrılarak tamamen kullanım dışına çıkarılmasına ve yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan banka kartları ile ödeme alınması zorunluluğunu sağlamaya yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
Yeni Nesil ÖKC Uygulaması Zorunlulukları
- Ödeme Kaydedici Cihazlar (ÖKC-Yazarkasa), perakende mal ve hizmet satışında bulunan birinci ve ikinci sınıf tacirler tarafından kullanılan ve fatura verilmesi zorunluluğu bulunmayan işlemlerinde fiş vermek amacıyla kullanmak zorunda olunan cihazlardır.
- Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz (YN ÖKC) ise, Ödeme Kaydedici Cihazlar Terminal Servis Merkezleri (ÖKC TSM) aracılığıyla sürekli çevrimiçi çalışabilen, IP tabanlı, oluşturduğu fiş ve mali raporları güvenli şekilde iletebilen yeni nesil ödeme kaydedici cihazı ifade etmektedir.
- GİB ile iletişim sağlayamayan, online iletişim sağlama kabiliyeti bulunmayan ÖKC’ler Eski Nesil ÖKC olarak anılmaktadır.
- 01.07.2024 tarih itibariyle Eski Nesil ÖKC kullanımı tamamen sona ermiştir. Bu tarihten itibaren sahada sadece YENİ NESİL ÖKC’lerin kullanılması zorunludur.
Yeni Nesil Ökc’lerin 2 (iki) türü vardır:
1- EFT-POS özellikli Yeni Nesil ÖKC: Seyyar-Mobil ÖKC Cihazıdır. Bünyesinde EFT POS yazılımı da vardır. Fiş ve Slip belgesi bütünleşik olarak yazarkasadan çıkmaktadır. Bu tür cihazlara ayrıca harici kablolu pos cihazları bağlanamaz. Pos yazılımlarının bu cihaz üzerine kurulması gereklidir.
2- Basit / Bilgisayar Bağlantılı Yeni Nesil ÖKC Masaüstü ve bünyesinde EFT Pos özelliği barındırmayan, EFT Pos cihazları haricen kablolu ve GİB tarafından belirlenen güvenli iletişim protokolleri bağlanabilen cihazlardır.
ÖKC Kullanım Zorunluluğu Bulunan Mükellefler
- Perakende Mal Ve Hizmet Satışı Yapan Birinci Ve İkinci Sınıf Tüccarların bu faaliyetlerinde Ödeme Kaydedici Cihazları (ÖKC-Yazarkasa) kullanmaları zorunludur (3100 Sayılı Kanun ve VUK Mük.257, 426 SN VUK GT. Md.2).
- Perakende mal ve hizmet satışlarının gerçekleştirilmesinde kullanılan satış uygulama yazılımları ile kartlı ödemelerin alınmasına imkân sağlayan EFT-POS cihazlarının Yeni Nesil ÖKC’lerle entegre ve bağlantılı çalışması zorunludur (483 SN VUK GT, Md.8)
- Faaliyetlerinde ÖKC kullanım zorunluluğu olan mükellefler 01.10.2013 tarihinden itibaren Eski Nesil ÖKC yerine YENİ NESİL ÖKC kullanmaları zorunlu hale gelmiştir. (426 SN VUK GT. Md. 4)
- Perakende Mal Ve Hizmet Satışı Yapan Birinci Ve İkinci Sınıf Tüccarların Faaliyetlerinde Seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli Yeni Nesil ÖKC kullanmaları zorunlu olduğundan, hali hazırda ellerinde bulunan banka vb. kuruluşlardan almış oldukları Seyyar EFT-POS cihazlarını bu kuruluşlara ivedilikle iade etmeleri ve bu cihazlar yerine EFT-POS özellikli Yeni Nesil ÖKC kullanmaya başlamaları zorunludur.
- Faaliyetlerinde Seyyar EFT POS Cihazı kullananlarla Yol Kenarı Otopark İşletmeleri 01.10.2013 tarihinden itibaren, bu cihazları yerine EFT POS ÖZELLİKLİ Yeni Nesil Ökc kullanmaları zorunluluğu bulunmaktadır (426 SN VUK GT. Md. 4/a,b).
- Banka vb. kuruluşlardan masaüstü (kablolu) EFT-POS cihazları temin etmiş olanlar, bu tür EFT-POS cihazlarını Basit/Bilgisayar Bağlantılı Yeni Nesil ÖKC’ler ile bağlantılı ve entegre kullanma zorunlulukları çerçevesinde, gerekli bağlantı işlemlerini ivedilikle yaptırmaları ya da banka vb. kuruluşlara iade etmeleri zorunluluğu bulunmaktadır.
- 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen “Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetimi Sistemi (GMÖEBYS)” çerçevesinde Hazine ve Maliye Bakanlığından izin alan İşletici Kuruluşlar tarafından izin alınmış cihaz ve sistemleri kullanan mükellefler, bu cihaz ve sistemlerini (mobil cihaz/sistem olsa dahi) perakende mal ve hizmet satışlarında kullanmaya devam edebileceklerdir.
- Yeni Nesil ÖKC kullanma mecburiyeti kapsamına giren ve faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli YN ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerin, mevcut seyyar EFT-POS cihazlarını EFT -POS özellikli YN ÖKC’ler ile değiştirmeleri zorunlu olup, 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamında banka kartı veya kredi kartı kabulünü sağlamak amacıyla işyerleriyle anlaşma yapan bankalar ya da kuruluşlar ile 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamındaki ödeme hizmeti sağlayıcıları (Ödeme Kuruluşları ile Elektronik Para Kuruluşları) tarafından da anılan mükelleflere seyyar EFT -POS cihazlarının verilmemesi gerekmektedir. (483 SN VUK GT. Md.10)
- Eski Nesil ÖKC’ler (mali hafızaları dolmamış olanlar dahil) 01.07.2024 tarihinden itibaren mükelleflerce kullanılması mümkün olmayıp, bunlar yerine Yeni Nesil Ökc’lerin kullanılması zorunluluğu bulunmaktadır (557 SN VUK GT. Md.4).
- Eski nesil ÖKC’lerin en geç 01.07.2024 tarihine kadar 60 SN ÖKC Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslara göre hurdaya ayrılması zorunludur.
- Banka vb. kuruluşlar tarafından mükelleflere; seyyar EFT-POS (mobil pos da denmektedir) veya kablo ile bağlanılan EFT-POS cihazı (masaüstü pos cihazı da denmektedir) verilmeden önce GİB sistemlerinden mükelleflerin Seyyar EFT-POS cihazı veya masa üstü EFT-POS cihazı kullanıp kullanamayacağı elektronik ortamda sorgulanması zorunlu olup, GİB sorgu sisteminden; ÖKC kullanım zorunluluğu bulunan mükelleflere Seyyar EFT-POS cihazı verilemez ve Basit/bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil ÖKC’si bulunmayan perakende mal ve hizmet satışı yapan mükelleflere masa üstü EFT-POS cihazı verilemez cevabı dönülmektedir.
- EFT-POS özellikli Yeni Nesil ÖKC’ler bünyesinde EFT-POS altyapısını barındırmakta olduğundan bu tür yeni nesil ÖKC’lere kablolu yöntemle banka vb. kuruluşların EFT-POS cihazları bağlanamaz.
- Kablolu EFT-POS cihazlarının, Basit/Bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil ÖKC’ler ile bağlantısı yapılarak kullanılması zorunluluğu bulunmaktadır(483 SN VUK GT, Md.8/1)
- Perakende mal ve hizmet satışlarının gerçekleştirilmesinde yararlanılan satış uygulama yazılımları ile bunların üzerinde çalıştığı bilgisayar vb. donanımların (sipariş alma işlemlerinde kullanılan mobil el terminalleri ile sipariş bilgilerini gösteren ve mali geçerliği olmayan fiş veya belgeler üreten cihazlar dahil) Yeni Nesil ÖKC’lerle bağlantı ve iletişiminin “Gelir İdaresi Başkanlığı ÖKC-Harici Donanım ve Yazılım Haberleşme Protokolü GMP-3” dokümanında belirtilen iletişim protokolüne göre gerçekleştirilmesi zorunlu olup, Yeni NesilÖKC’leri kullanan mükelleflerin de söz konusu harici yazılım ve donanımların YN ÖKC’lerle entegre ve bağlantılı yapıda kullanılmasını temin etmek için bahse konu satış uygulama yazılım ve donanım firmaları ile Yeni Nesil ÖKC yetkili servislerine başvurup gerekli bağlantıları, yaptırmaları ve bu şekilde Yeni Nesil ÖKC ile bağlantılı olarak kullanmaları zorunludur(483 SN VUK GT, Md.8/3)
- EFT-POS cihazı banka vb. kuruluşlar tarafından işyerlerine verilen ve kartlı ödeme işlemlerinin yapılmasına olanak sağlayan ve ÖKC özelliği bulunmayan cihazlardır. Bu cihazların, kablolu bağlantı ile ve sabit internet hattı ile çalışanlarına Kablolu (Masaüstü) EFT-POS cihazı, mobil data hattı ile seyyar şekilde çalışabilenlerine Seyyar EFT-POS cihazı denmektedir.
- Öteden beri EFT-POS özellikli YN ÖKC kullananlar, 01.07.2024 tarihinden itibaren en az bir banka veya diğer kuruluş ya da ödeme hizmet sağlayıcısı ile üye iş yeri anlaşması yaparak kullanılan her bir YN ÖKC aracılığıyla banka kartları ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadırlar.
- 01.07.2024 tarihinden sonra (bu tarih dâhil) EFT-POS özellikli YN ÖKC kullanmaya başlayanlar, cihazın aktivasyon tarihinden itibaren en geç 30 gün içerisinde en az bir banka veya diğer kuruluş ya da ödeme hizmet sağlayıcısı ile üye iş yeri anlaşması yapmak ve banka kartları ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadırlar.
- 30.12.2023 tarihi ile 01.07.2024 tarihi arasında EFT-POS özellikli YN ÖKC kullanmaya başlayanlar, 01.07.2024 tarihinden itibaren en az bir banka veya diğer kuruluş ya da ödeme hizmet sağlayıcısı ile üye iş yeri anlaşması yaparak kullanılan her bir YN ÖKC aracılığıyla banka kartları ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadırlar. Ancak, EFT-POS özellikli YN ÖKC'nin kullanılmaya başlandığı tarih ile 01.07.2024 tarihi arasında 30 günden az süre bulunması durumunda, 30 gün içerisinde her bir YN ÖKC aracılığıyla banka kartları ile ödeme taleplerinin kabul edilmesine başlanması gerekmektedir.
- Öteden beri basit/bilgisayar bağlantılı YN ÖKC kullananlar, 01.07.2024 tarihinden itibaren en az bir banka veya diğer kuruluş ya da ödeme hizmet sağlayıcısı ile üye iş yeri anlaşması yapmak ve kullanılan her bir YN ÖKC'nin EFT-POS ile bağlantısını yaptıktan sonra banka kartları ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadırlar.
- 30.12.2023 tarihi ile 01.07.2024 tarihi arasında basit/bilgisayar bağlantılı YN ÖKC kullanmaya başlayanlar, 01.07.2024 tarihinden itibaren en az bir banka veya diğer kuruluş ya da ödeme hizmet sağlayıcısı ile üye iş yeri anlaşması yaparak kullanılan her bir YN ÖKC aracılığıyla banka kartları ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadırlar. Ancak, basit/bilgisayar bağlantılı YN ÖKC'nin kullanılmaya başlandığı tarih ile 01.07.2024 tarihi arasında 30 günden az süre bulunması durumunda, 30 gün içerisinde her bir YN ÖKC aracılığıyla banka kartları ile ödeme taleplerinin kabul edilmesine başlanması gerekmektedir.
- Başkanlık, YN ÖKC’lerden tebliğ kapsamında elektronik ortamda alınacak bilgileri, bilgilerin GİB Teknoloji sistemlerine aktarım zamanını (anlık ve/veya periyodik), aktarım yöntemini (doğrudan veya ÖKC TSM’leri aracılığıyla) ve aktarıma ilişkin diğer usul ve esaslar ile belirlenen diğer yükümlülükleri yerine getirmediği belirlenen cihazlarla ilgili yapılacak işlemlere ilişkin hususları ynokc.gib.gov.tr adresinde yayımlanacak teknik kılavuzlarla belirlemeye yetkilidir.
- Başkanlık, bu Tebliğde belirlenen süreleri, vergi ve mükellefiyet türü, mükellef grupları, sektör, faaliyet konuları, ödeme kaydedici cihaz sayısı, iş veya üretim hacmi ile il ve ilçe sınırları itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte ynokc.gib.gov.tr adresinde ilan ederek uzatmaya yetkilidir.
- Tebliğde belirlenen sürelerde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ve 3100 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri uygulanacaktır.
E-Fatura/E-Arşiv Fatura Düzenleme Limitlerine Göre ÖKC Fişi Düzenlenebilmesi
- 30.09.2017 tarihinde yayımlanan 483 Seri No.lu VUK Tebliği’nin “ÖKC’lerden Gerçekleştirilen Satışlara Ait Mali Bilgilerin GİB’e Bildirilmesi” başlıklı 4. maddesinin aşağıda yer verilen 4. bendinde açık olarak ifade edilmektedir.
- “(4) Bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen şartları sağlamak amacıyla, e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçilmesi, fatura verilme zorunluluğu olmayan perakende mal satışları ile hizmet ifalarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Faturası düzenleme mecburiyetini getirmemektedir. Bu tür satışların belgelendirilmesinde ÖKC fişlerinin düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.”
- 509 No.lu VUK tebliğinin “IV.1.1. Genel Olarak” başlıklı bölümünün son paragrafında e-arşiv faturaya dahil olan mükelleflerin uygulamaya kayıtlı olmayan mükelleflere satışlarında e-arşiv fatura düzenlemek zorunda olduğunu açıklanarak, nihai tüketiciler hariç tutulduğundan, e-arşiv fatura vermek zorunda olan mükelleflerin 6.900 TL’ye kadar nihai tüketicilere satışları için POS uyumlu YN-ÖKC fişi vermeye devam edebileceklerdir.
Özel Kartlar ve Yemek Çekleri (Yemek Fişi-Kartı, Hediye Kartı Vb.) Kabul Ederek Satış Yapanların Düzenlemeleri Gereken “Bilgi Fişi” İçin Pos Uyumlu YN- ÖKC Kullanmaları
- 382 numaralı VUK Genel Tebliği’nin “1.3” bölümünün ikinci paragrafında yapılan açıklamaya göre; yemek fişi veya hediye kartı ile personeline yemek bedeli olarak karta puan yüklenmesi için anlaşan firma personeli tarafından kartla alış veriş yapıldığında, faturanın özel kart organizasyonu yapan firma adına düzenlenmesi gerektiğinden, alış veriş yapana ÖKC fişi veya e-arşiv fatura yerine “Bilgi Fişi” verilmesi uygulaması aynen devam etmektedir.
- GİB tarafından hazırlanan “Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlardan Bilgi Fişleri Düzenlenmesine Dair Usul Ve Esaslara İlişkin Teknik Kılavuz”unda “belgenin türüne bağlı kalınmaksızın her hal ve şartta “BİLGİ FİŞİ” düzenlenecektir.”
- Açıklaması ile de özel kartlarla yapılan alışverişte her halde bilgi fişi düzenlenmesi gerektiği özellikle vurgulanmaktadır.
- 557 No.lu Tebliği’nin ”Diğer Hususlar” başlıklı 6. Maddesinin 3. Paragrafında yer alan “Önceki Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinin bu Tebliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir” açıklamasına göre “483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği”nin “ÖKC’lerden düzenlenebilecek diğer belgeler” başlıklı 12. Maddesinin aşağıda metni bulunan (2). paragrafının sonunda eski ve yeni nesil ÖKC’lerde düzenlenerek muhatabına elektronik ortamda iletilen belgelerin elektronik ortamda kaydedilmesinin sağlanmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.
- Bu nedenle e-arşiv fatura için bilgi fişi düzenlenerek elektronik ortama kaydedilmesi zorunlu olup, bu işlemler 01.07.2024 tarihinden sonra eski nesil ÖKC’ler kullanılarak yapılamayacağından, POS uyumlu YN- ÖKC ile yapılması gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle bu işlem için Eski Nesil ÖKC’lerin 01.07.2024 tarihinden itibaren kullanılamayacağı anlaşılmaktadır.
Tüm Satışlarında E-Fatura Ve/Veya E-Arşiv Fatura Düzenleyen Mükelleflerin ÖKC Kullanma Muafiyeti Şartları
- Konuya ilişkin 30.09.2017 tarihinde yayımlanmış olan halen geçerliliğini koruyan muafiyet düzenlemesi 483 Seri No.lu VUK Tebliği’nin 6. maddesi ile getirilmiştir.
- Buna göre; YN ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerden; 2016 veya müteakip yıllar satış veya gayrisafi iş hasılatı 10 milyon TL’yi, bilanço aktif toplamı 10 milyon TL’yi, bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı 1 milyon TL’yi aşması koşullarından en az ikisini sağlayan ve 20’den fazla ödeme kaydedici cihaza veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemine sahip olan mükelleflerin, 397 sayılı ve 433 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına, 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde belirtilen e-Defter uygulamasına dahil olmaları ve perakende mal satışları ve hizmet ifaları dahil tüm satışlarında elektronik ortamda e-Fatura ve/veya e-Arşiv Faturası düzenlemeyi tercih ettiğini bağlı olduğu vergi dairesine tevsik edici belgelerle birlikte yazılı olarak bildirmeleri halinde, perakende mal satışları ile hizmet ifalarının belgelendirilmesinde ÖKC kullanma mecburiyeti, bildirimin vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren bulunmamaktadır.
- Bu muafiyet söz konusu koşulları sağlayan mükelleflerce sonradan açılacak şube işyerleri için de geçerli olacaktır.
- Ancak bu imkandan yararlanılabilmesi için (397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen e-Fatura Portalı aracılığıyla e-Arşiv Faturası düzenlenmesi hali hariç) düzenlenen e-Arşiv Faturaların bir örneğinin belgenin oluşturulmasını müteakiben; gizliliği, bütünlüğü ve değişmezliği garanti edilerek ve GİB’in erişimine ve sorgulamasına açık olacak şekilde GİB’den e-Fatura saklama hizmeti verme izni bulunan kurumlarda muhafaza edilmesinin sağlanması zorunludur.
- Bu kapsama girmekle beraber, işletmelerinde kısmen YN ÖKC kullanmaya başlamış olan mükellefler, mevcut eski ve yeni nesil ÖKC’lerini mali hafızaları doluncaya veya mali hafıza değişimini gerektiren durum oluşuncaya kadar, müşteriye düzenlenerek elektronik ve/veya kağıt ortamda iletilen/verilen e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-Bilet vb. elektronik belgelere ait tahsilat ve ÖKC Bilgi Fişlerinin düzenlenmesi işlemlerinde kullanmaya devam edebileceklerdir.
- Düzenlenen bilgi fişlerinde müşteri adına düzenlenen ve elektronik ortamda iletilen e-Arşiv Fatura, e-Bilet vb. elektronik belgelerin hangi ortamdan ve nasıl temin edilebileceğine, erişilip görüntülenebileceğine ilişkin bilgilere yer verilmesi gerekmektedir.
- Diğer taraftan, mükelleflere e-Arşiv Faturalarının düzenlenmesi konusunda GİB’den izin alarak hizmet veren özel entegratör kuruluşlar, her e-Arşiv Faturasının kendi bilgi işlem sistemleri aracılığı ile oluşturulmasını e-Arşiv Raporu ile GİB’e raporlanmasını garanti edecek tedbirleri almak zorundadır.
- Bu muafiyet kapsamına girmekle beraber, işletmelerinde YN ÖKC kullanmaya başlamış olan mükellefler, söz konusu YN ÖKC’lerini e-Fatura veya e-Arşiv Faturalarına ait tahsilat ve ÖKC Bilgi Fişlerinin düzenlenmesi işlemlerinde kullanmaya devam edebileceklerdir.
- Muafiyet kapsamına dahil olarak tüm satışlarında e-Fatura veya e-Arşiv Fatura düzenleyen mükelleflerin, söz konusu e-Fatura ve e-Arşiv Faturalarında, mal satışları ile hizmet ifalarının tahsilat işlemlerinde kullandıkları banka vb. kuruluşlara ait EFT-POS cihazlarından gerçekleştirilen tahsilata ilişkin müşteri slibinde yer alan temel bilgilere, e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına ilişkin teknik kılavuzlarda belirtildiği şekilde yer vermeleri gerekmektedir.
- 01.01.2017 tarihinden sonra ilk defa işe başlayan/başlayacak olan mükelleflerin bu madde kapsamında YN ÖKC kullanımından muaf olmaları için, birinci fıkrada belirtilen diğer koşullara sahip olmaları şartıyla, işe başlama anı itibariyle, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen satış, gayri safi iş hasılatı, bilanço aktif büyüklüğü, bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı tutarları yerine sadece ÖKC veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemi sayısının 20 ve üzerinde olması yeterlidir. Ancak; işe başlanılan yılı (hesap dönemini) izleyen yıla ait yıl sonu bilanço ve gelir tablolarına göre bu maddede belirtilen işletme büyüklüğü ölçülerinden en az ikisini sağlayamayan mükelleflerin, bu yılı izleyen yılın altıncı ayı sonuna kadar faaliyetlerinde YN ÖKC kullanmaya başlamaları zorunlu olacaktır.
Belirli Hadlere Göre Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz YN ÖKC kullanma Muafiyeti
- 566 Seri No.lu tebliğ ile ise; Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlara (YN ÖKC) ilişkin 483 Sıra Numaralı VUK Genel Tebliğinde değişiklikler yapılarak ödeme kaydedici cihaz kullanımından muaf olanların satış hasılatı, aktif büyüklük, öz sermaye ve öz kaynak tutarlarının güncel koşullar dikkate alınarak yeniden belirlenmesi ve sonraki yıllarda yeniden değerleme oranında artırılması ve ödeme kaydedici cihaz kullanımından muaf olanların söz konusu koşulları sağlayamaması durumunda, belirli bir süre sonunda tekrar ödeme kaydedici cihaz kullanmaya başlaması öngörülmüştür.
- Satış veya gayri safi iş hasılatı, bilanço aktif büyüklüğü ile bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı gibi kriterlere göre belirli hadlerin üzerinde olan mükelleflere Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (YN ÖKC) kullanma muafiyeti imkanı getirilmiştir.
- Buna göre; hesap dönemi sonu itibarıyla;
- Satış veya gayrisafi iş hasılatının 110 milyon TL'yi,
- bilanço aktif toplamının 110 milyon TL'yi,
- bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamının 11 milyon TL'yi
aşması koşullarından en az ikisini sağlayan ve 50'den fazla YN ÖKC'ye sahip olan, e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamaları ile e-Defter uygulamasına dahil olan YN ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerden, perakende mal satışları ve hizmet ifaları dahil tüm satışlarında elektronik ortamda e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura düzenlemek üzere GİB'e yazılı olarak müracaat eden ve talepleri uygun görülen mükelleflerin taleplerinin uygun görüldüğünün bildirildiği tarihi takip eden ayın başından itibaren, perakende mal satışları ile hizmet ifalarının belgelendirilmesinde YN ÖKC kullanma mecburiyeti sona erecektir.
Faturası Önceden Düzenlenmiş Perakende Satışlara İlişkin Tahsilatlarda da EFT/POS Uyumlu YN ÖKC Kullanımı
- Faturası önceden düzenlenmiş olan perakende mal satışı veya hizmet ifası ile ilgili olarak yapılan tahsilatlarda da EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar kullanılacaktır.
- Bu şekildeki kullanımlarda, Teknik Kılavuzun 17/e maddesinde açıklandığı gibi önceden düzenlenen fatura bilgileri (fatura tarih ve no) EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaza kaydedilmek suretiyle, tahsilata ilişkin bilgi fişi düzenlenerek işlem sonlandırılacaktır.
ÖKC Kullanma Mecburiyeti Olmayan Mükelleflerin Tahsilat Amaçlı Eft/Pos Cihazı Kullanmaları
- EFT-POS cihazı banka vb. kuruluşlar tarafından işyerlerine verilen ve kartlı ödeme işlemlerinin yapılmasına olanak sağlayan ve ÖKC özelliği bulunmayan cihazlardır.
- Bu cihazların, kablolu bağlantı ile ve sabit internet hattı ile çalışanlarına Kablolu (Masaüstü) EFT-POS cihazı, mobil data hattı ile seyyar şekilde çalışabilenlerine Seyyar EFT-POS cihazı denmektedir.
- Bankalar vb. kuruluşlar mükelleflere Seyyar EFT-POS cihazı ile Masaüstü EFT-POS cihazı vermeden önce, GİB tarafından kendilerine açılan WEB SERVİS sorgulamasını yapmak zorundadırlar.
- Bu sorgu sonucunda ÖKC kullanım zorunluluğu bulunan mükelleflere seyyar EFT POS cihazı ve Basit/Bilgisayar Bağlantılı Yeni Nesil ÖKC’si olmayan mükelleflere de Masaüstü (kablo ile bağlantısı yapılabilen) EFT-POS cihazı vermemeleri gerekmektedir.
- Sorgulama sonucunda kendilerine Seyyar EFT-POS cihazı verilemeyeceği anlaşılan mükellefler, perakende mal ve hizmet satışı dışında kalan diğer faaliyet hizmetlerinde kullanmak için bağlı olduğu vergi dairesinden izin talebinde bulunmalı, vergi dairesi de sicilde var olan bilgilere göre mükellefin perakende mal ve hizmet satışı dışında kalan diğer faaliyet alanlarında faaliyeti bulunup bulunmadığını tetkik etmesi sonucunda, diğer faaliyet alanlarında da faaliyetinin bulunduğunun anlaşılması kaydıyla, vergi dairesinden alacağı izin yazısı ile banka vb. kuruluşlardan seyyar EFT POS cihazı alabilir ve bu cihazları sadece perakende mal ve hizmet satışında kullanmaması gerektiği tabiidir.
ÖKC Kullanma Zorunluluğu Bulunmayan Mükelleflerin İsteğe Bağlı Olarak YN ÖKC Kullanmaları
- Perakende mal ve hizmet satışında bulunan ancak Maliye Bakanlığınca ÖKC kullanma mecburiyeti dışında bırakılanlar ile kurumlar vergisinden muaf olan kurumlar isteğe bağlı olarak YN ÖKC kullanabilirler.
- Ancak, 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 6. maddesindeki koşulları sağlayarak ÖKC kullanımından muaf tutulanların, perakende satışlar dahil tüm satışlarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura vermeleri gerektiğinden, sadece tahsilat işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve fatura bilgi fişlerinin tanzim edilmesi amacıyla, mevcut veya yeni alınacak YN ÖKC’leri kullanabilirler.
- Söz konusu ÖKC’lerden ÖKC fişi düzenlenmediği sürece, mükellefe sağlanan muafiyet devam edebilecektir.
Getirilen Zorunluluğa Uygulanacak Müeyyideler
- İlgili yasal ve idari düzenlemelere bakıldığında Yeni Nesil ÖKC uygulaması kapsamında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen mükellefler hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili ceza hükümlerinin uygulanacağı anlaşılmaktadır.
- Söz konusu düzenlemelerin 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun Mükerrer 257. maddesi kapsamında yapılan düzenlemeler olduğu dikkate alındığında, belirtilen yükümlülüklere uymayanlar hakkında aynı Kanunun Mükerrer 355. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen Özel Usulsüzlük Cezaları ile karşı karşıya kalınacağı değerlendirilmektedir.
426 Seri No.lu VUK Tebliğine ulaşmak için tıklayınız.
382 Seri No.lu VUK Tebliğine ulaşmak için tıklayınız.
483 Seri No.lu VUK Tebliğine ulaşmak için tıklayınız.
557 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine ulaşmak için tıklayınız.
566 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine ulaşmak için tıklayınız.
Diğer Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (YN ÖKC) Mevzuatına ulaşmak için tıklayınız.
GİB ÖKC Sık Sorulan Sorular https://ynokc.gib.gov.tr/Home/SSS
ÖKC Kullanımından Muaf Tutulan Faaliyetler için tıklayınız.
TÜRMOB Perakende Mal ve Hizmet Satışı Yapan İşletmelerde, Eft-Pos Cihazlarının Kullanımına İlişkin Düzenlemeler ve Dikkat Edilecek Hususlar çalışması için tıklayınız.
Saygılarımızla.