Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından 15.06.2024 tarihinde 2024/7 sayılı Genelge yayımlanmıştır.
2024/7 sayılı genelgeyle; asgari işçiliğe konu özel bina ve ihale konusu işlerde ilişiksizlik belgesi verilmesi iş ve işlemlerine ilişkin 04.02.2011 tarihli ve 2011/13 sayılı Genelge'nin yayımından sonra gerek mevzuatta yapılan düzenlemeler, gerekse uygulamada yaşanan tereddütlerle ilgili olarak yapılan değişiklikler açıklanmış ve yeni bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Söz konusu Genelge'de yapılan değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.
- SGK tarafından yapılan araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğu anlaşıldığında, daha önce eksik bildirilen işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, işverence tebliğ edilen prim ve gecikme cezası ve gecikme zammının ödeneceğinin yazılı olarak taahhüt edilmesi halinde borç kesinleşmekte ve Kuruma verilecek taahhütnamede üstlenilen ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde, işveren hakkında 5510 sayılı Kanunun 88. ve 89. Maddelerine göre işlem yapılmakta iken yeni düzenlemede; 5510 sayılı Kanunun 89. madde gereği hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte bir ay içinde ödenmek üzere işverene tebliğ edilecek, tebliğ edilen bu prim ve gecikme cezası ve gecikme zammının ödenmesi veya borca itirazda bulunulmaması halinde borç kesinleşecektir.
Söz konusu borca itirazda bulunulmaması halinde işveren hakkında 5510 sayılı Kanunun 88. ve 89. Maddelere göre işlem yapılacaktır. Tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde SGK ünitesince hesaplanan borca işverence faturalı işçilik ödemeleri, fatura mukabili iş yaptırılması, işin kısmen devamlı işyeri sigortalıları ile yapılması veya 5510 sayılı Kanun'un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamı dışındaki kişilerin çalışması nedenleriyle itiraz edilmesi halinde söz konusu iş, incelenmek üzere Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına intikal ettirilecektir.
- Şimdiye kadarki uygulamada kurum tarafından yapılan asgari işçilik araştırması sonucunda, işverene tebliğ edilen borcun belirtilen sürede ödenmemesi halinde ihale konusu işin devamlı mahiyette işyeri sigortalıları ile yaptırılıp yaptırılmadığının tespiti amacıyla durum incelemeye sevk edilirken bundan sonra; ihale konusu işin yapıldığı süre zarfında SGK’ ya bildirilmiş prime esas kazanç tutarının, bildirilmesi gereken prime esas kazanç tutarının altında olduğunun tespit edilmesi halinde farktan kaynaklanan prim, bir ay içinde ödenmesi için işverene tebliğ edilecek olup işverence borcun tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi veya itirazda bulunulmaması halinde borç kesinleşir ve işlemler sonuçlandırılacaktır.
Tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde SGK ünitesince hesaplanan borca işverence faturalı işçilik ödemeleri, fatura mukabili iş yaptırılması, işin kısmen işverene ait başka işyeri sigortalıları ile yapılması veya 5510 sayılı Kanun'un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamı dışındaki kişilerin çalışması nedeniyle itiraz edilmesi halinde söz konusu iş, incelenmek üzere Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına intikal ettirilecektir.
- Daha önce; SGK’ya borcun bulunmadığına dair verilecek ilişiksizlik belgesinde mutlaka soğuk damga veya barkod numarası aranırken, bundan sonra kuruma verilecek ilişiksizlik belgeleri karekod numaralı olarak da düzenlenebilecektir.
- SGK Ünitesince yapılacak ön değerlendirme (araştırma) işleminde, meslek mensuplarınca yapılacak incelemelerde ya da SGK’nın denetim ve kontrolle görevli memurlarınca düzenlenecek olan raporlarda Çeşitli İşkollarına Ait Asgari İşçilik Oranlarını Gösterir Tebliğ'in yayımı tarihinden itibaren Tebliğ ekindeki asgari işçilik oranlarının dikkate alınması gerektiğinden, Tebliğ'in yayımlandığı tarihten itibaren (bu tarih dahil) başlayan işler ile ilgili olarak Tebliğ eki listede bulunan yeni oranlar esas alınmak suretiyle işlem yapılacaktır.
Ancak, Tebliğ'de bazı işkollarının asgari işçilik oranları değiştiğinden Tebliğ'in yayımlandığı tarihten önce biten veya bu tarihten sonra bitecek olan işlere ilişkin fark prim borcunun idari aşamada kesinleşmemiş olması koşuluyla eski oranla yeni oran kıyaslanarak düşük olan orana göre işlem yapılacaktır.
- Bir ya da birden fazla blok olarak yapılan özel nitelikteki inşaat işlerinde; işverence talep edilmesi halinde, bitirildiği belirtilen kısımlar için ayrı asgari işçilik araştırma işlemi yapılabilir ve bu kısımlar için kısmi ilişiksizlik belgesi verilebilir. Bu durumda özel nitelikteki inşaatın tamamı bitirildiğinde, ayrıca inşaatın yapı ruhsatında mevcut toplam metrekaresi üzerinden asgari işçilik araştırma işlemi yapılmaz. Dolayısıyla, daha önce bitirilen ve kısmi ilişiksizlik belgesi verilen bölümlerin yüz ölçümleri ile bu kısımlar için SGK’ ya bildirilmesi gereken prime esas kazanç tutarları, son değerlendirmede dikkate alınmaz.
İnşaatın bitirilen kısmı/kısımları için asgari işçilik araştırması yapılabilmesi için Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan “Ek:11-İnşaatın İkmal Edilen Kısmının Bina Maliyetine Oranlarını Gösterir Cetvel” de ya da ilgili belediye tarafından onaylanan yapı denetim tutanağında inşaatın ilişiksizlik belgesi talebinde bulunulan kısmının bitmiş olduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
- Son olarak tek yapı ruhsatı ile bir blok olarak yapılacak inşaatların bitirilen kısımları için ayrı ayrı ilişiksizlik belgesi istenilmesi halinde ilk ilişiksizlik belgesi verildikten sonra müteakip ilişiksizlik belgesi verilmesi aşamasında asgari işçilik ön değerlendirmesi işleminde daha önce ilişiksizlik belgesi verilen kısımlar da hesaplamaya dahil edilmekteyken, 16.05.2024 tarihinden itibaren bu uygulama yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu düzenlemeler 16.05.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Genelgeye ulaşmak için tıklayınız.
2011/13 sayılı Genelgeye ulaşmak için tıklayınız.
İlişiksizlik Belgesi Başvurusu için tıklayınız.
Saygılarımızla.