Bilindiği üzere; 6434 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı “Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar”, 30.11.2022 tarihli ve 32029 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış, 8313 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bağımsız denetime tabi olacak şirketlerin belirlenmesinde dikkate alınan eşik hadler yeniden belirlenmiş ve 01.01.2024 tarihinden itibaren bağımsız denetime tabi olacak şirketlere ilişkin ölçütler yeniden belirlenmiş, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulunun 01.08.2024 tarihli Kararı ile ise söz konusu kararın uygulanmasına yönelik usul ve esaslar açıklanmıştı.
Kararda Bağımsız denetime tabi olmanın 3 genel ölçütü olan;,
- Aktif toplamı (150 milyon Türk Lirası),
- Yıllık net satış hasılatı (300 milyon TL) ve
- Çalışan sayısı 150 kişi
ölçütlerinin nasıl hesaplanması gerektiği konuları mali tabloların münferit ve konsolide olması açısından, yıllar itibarıyla kapsama girme ve kapsamdan çıkma açısından, Esas alınacak finansal tablolar açısından, örnekleriyle detaylı olarak açıklanmıştır.
Buna göre; Bağımsız Denetime Tabi Olmaya İlişkin Usul ve Esaslar aşağıdaki gibidir.
Bağımsız Denetime Tabi Olma Ölçütleri
Dördüncü fıkra kapsamında yer alan örnek bir şirket için ilgili hesap dönemleri itibarıyla ölçütlerin eşik değerlerinin sağlanması ve denetime tabi olma durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Denetim, şirketin konsolide finansal tablolarının yanında münferit finansal tablolarını da içerir.
Karar uyarınca denetime tabi olma şartlarını taşımayan bir şirket, sadece ana ortaklığının, bağlı ortaklığının veya iştirakinin Karar kapsamında denetime tabi olması nedeniyle denetime tabi olmaz. Bu durum, topluluk denetçisinin konsolide finansal tabloların denetimine ilişkin 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve TDS çerçevesindeki yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
Hesap dönemleri |
Aktif toplamı 150 milyon TL veya üzeri midir? |
Yıllık net satış hasılatı 300 milyon TL veya üzeri midir? |
Çalışan sayısı 150 veya üzeri midir? |
Kriterlerden en az ikisini sağlıyor mu? |
Denetime tabi midir? |
1/1-31/12 20X2 |
Evet |
Hayır |
Hayır |
Sağlamıyor |
Referans yıl |
1/1-31/12 20X3 |
Evet |
Evet |
Hayır |
Sağlıyor |
Referans yıl |
1/1-31/12 20X4 |
Evet |
Hayır |
Evet |
Sağlıyor |
Tabi değildir. |
1/1-31/12 20X5 |
Evet |
Evet |
Hayır |
Sağlıyor |
Tabidir. |
Kamu Gözetimi Kurumu tarafından, 26/05/2018 tarihli ve 30432 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 26/03/2018 tarihli ve 2018/11597 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar kapsamında, denetime tabi olduğu değerlendirilen şirketlerin sorgulanabileceği sistem kullanıma açılmıştı.
Bu alan, Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair 6434 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (Karar) kapsamında şirketlerin (Fonlar Hariç) 2023 hesap döneminde denetime tabi olma durumları hakkında bilgi vermektedir.
Kamu Gözetimi Muhasebe Ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yapılan kontrollerde, söz konusu karar kapsamında, 2024 hesap döneminde denetime tabi olduğu değerlendirilen şirketlerin sorgulanabileceği sistem kullanıma açılmıştır.
Sistem üzerinden yapılacak sorgulamalar, şirketlerin (Fonlar Hariç) 2024 hesap döneminde denetime tabi olma durumları ile ilgili sonuçları göstermektedir.
Sorgulama sonuçları bilgi amaçlı olup, denetime tabi olma hususunda kesin bir sonuç içermemektedir.
KGK’ nın açıklamasına göre; yapılacak sorgulamalar, şirketin sadece kendisine ait verileri üzerinden yapılan değerlendirmeye ilişkin sonuçları göstermekte olup, hesaplamalara şirketin varsa bağlı ortaklık ve iştirakleri dahil edilmemiştir.
Bu nedenle yapılan sorgulama sonucunda şirkete ait verinin gelmemesi o şirketin kesin olarak denetime tabi olmadığı sonucunu doğurmamaktadır.
Kararda yer alan ölçütler ve Karara Ekli Listeler ile önceki dönemde denetime tabi olma durumları da esas alınarak, şirketin kendisi ile varsa bağlı ortaklık ve iştirakine ait veriler üzerinden denetime tabi olup olunmadığını hesaplama ve belirleme sorumluluğu asıl olarak şirketin kendisine aittir.
Yapılan sorgulama sonucunda 2024 hesap döneminde denetime tabi olunduğuna ilişkin veri gelmesine rağmen, anılan hesap döneminde denetime tabi olmadığını değerlendiren şirketlerin, gerekli incelemelerin yapılabilmesi adına bu durumu, tevsik edici belgelerle birlikte (şirketin kendisi ile varsa bağlı ortaklık ve iştirakinin 2022 ve 2023 hesap dönemlerine ait kurumlar vergisi beyannameleri, anılan yıllara esas aylık muhtasar beyannameleri vb.) kuruma yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir.
İlgili sorgulama ekranlarına https://dtsorgu.kgk.gov.tr/ link den ulaşabilirsiniz.
8313 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı Sonrası 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar hakkında kurul kararına ulaşmak için tıklayınız.
6/04/2024 tarihli ve 32512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 8313 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı “Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar”a ulaşmak için tıklayınız.
Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar’ın güncel haline ulaşmak için tıklayınız.
Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketler İçin Hesaplama Aracına (KGK-SİHA) erişmek için tıklayınız.
6434 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı “Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Kararına ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.