Bilindiği üzere Sosyal Güvenlik Kurumu idari para cezaları asgari ücret üzerinden hesaplanırken diğer tüm idari para cezaları Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan yeniden değerleme oranı üzerinden hesaplanmakta ve belirlenen bu oran üzerinden artış göstermektedir.
Maliye Bakanlığı 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesinin (B) fıkrası uyarınca, yeniden değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dâhil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumunun Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinde (ÜFE) meydana gelen ortalama fiyat artış oranını esas alarak yeniden değerleme oranını belirlemektedir.
2023 yılı için yeniden değerleme oranı %58,46 (elli sekiz virgül kırk altı) olarak tespit edilmiş ve 25.11.2023 tarihli ve 32380 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 554) ile ilan edilmiş bulunmaktadır.
İdari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için VUK mükerrer 298. maddesi hükmü uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idari para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz. Bu hüküm nispi nitelikteki idari para cezaları açısından uygulanmaz. (5326 sayılı Kanun Madde:17)
4857 Sayılı İş Kanunu’nda öngörülen idari para cezaları, 101 ve 106. maddelerdeki idari para cezaları hariç, gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürünce verilir. 101. ve 106. maddeler kapsamındaki idari para cezaları ise doğrudan Türkiye İş Kurumu İl Müdürü tarafından; birden fazla ilde işyerleri bulunan işverenlere uygulanacak idari para cezaları ise işyerlerinin merkezinin bulunduğu yerdeki Türkiye İş Kurumu il müdürünce verilir ve genel esaslara göre tahsil edilir. 106. maddeye göre verilecek idari para cezası için, 4904 sayılı Kanunun 20. maddesinin (h) bendindeki tutar esas alınır. (Madde:108)
Buna göre; 2024 yılında 4857 Sayılı İş Kanunu İdari Para Cezaları aşağıdaki gibi uygulanacaktır.
Sıra No. |
Kanun Maddesi |
Ceza Maddesi |
Fiil |
2023 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL) (Yeniden Değerleme Oranı % 122,93) |
2024 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL) (Yeniden Değerleme Oranı % 58,46) |
|
1 |
3 |
98 |
İşyerini muvazaalı olarak bildirmek |
77.599 |
122.963 |
İşyerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren ile alt işveren vekillerine ayrı ayrı. |
2 |
5 |
99/1-a |
İşçilere eşit davranma ilkesine aykırı davranmak |
650 |
1.029 |
Bu durumdaki her işçi için |
3 |
7 |
99/1-b |
Madde de öngörülen ilke ve yükümlülüklere aykırı olarak geçici işçi çalıştırmak |
1.087 |
1.722 |
Bu durumdaki her işçi için |
4 |
7/2 (f) bendi |
99/2 |
7. maddenin 2 fıkrasının f bendine aykırı davranmak |
4.348 |
6.889 |
99/1-b ceza maddesinin dört katı |
5 |
8 |
99/1-c |
İş sözleşmesinin içeriğini belirtir yazılı belgeyi vermemek |
650 |
1.029 |
Bu durumdaki her işçi için |
6 |
14 |
99/1-c |
Çağrı üzerine ve uzaktan çalışma hükümlerine aykırı davranmak |
650 |
1.029 |
Bu durumdaki her işçi için |
7 |
28 |
99/1-d |
İşten ayrılan işçiye Çalışma Belgesi vermemek, belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazmak |
650 |
1.029 |
Bu durumdaki her işçi için |
8 |
29 |
100 |
Madde hükmüne aykırı olarak işçi çıkartmak (toplu işçi çıkarma) |
2.552 |
4.043 |
Bu durumdaki her işçi için |
9 |
30 |
101 |
Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırmamak |
9.686 |
15.348 |
Çalıştırılmayan her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırılmayan her ay için |
10 |
32 |
102/a |
Ücret ile bu kanundan doğan veya TİS'den yada iş sözleşmesinden doğan ücreti kasten ödememek veya eksik ödemek |
702 |
1.112 |
Bu durumda olan her işçi ve her ay için |
11 |
32 |
102/a |
Ücret, pirim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına ödememek |
702 |
1.112 |
Bu durumda olan her işçi ve her ay için |
12 |
37 |
102/b |
Ücret hesap pusulası düzenlememek |
2.552 |
4.043 |
|
13 |
38 |
102/b |
Yasaya aykırı ücret kesme cezası vermek veya kesintinin sebep ve hesabını bildirmemek |
2.552 |
4.043 |
|
14 |
39 |
102/a |
Asgari ücreti ödememek veya eksik ödemek |
702 |
1.112 |
Bu durumdaki her işçi ve her ay için |
15 |
41 |
102/c |
Fazla çalışmalara ilişkin ücreti ödememek, işçiye hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında kullandırmamak, fazla saatlerde yapılacak çalışmalar için işçinin onayını almamak. |
1.237 |
1.960 |
Bu durumdaki her işçi için |
16 |
52 |
102/b |
Yüzde ile ilgili belgeyi temsilciye vermemek |
2.552 |
4.043 |
|
17 |
56 |
103 |
Yıllık ücretli izni yasaya aykırı şekilde bölmek, |
1.237 |
1.960 |
Bu durumdaki her işçi için |
18 |
57 |
103 |
İzin ücretini yasaya aykırı şekilde ödemek veya eksik ödemek |
1.237 |
1.960 |
Bu durumdaki her işçi için |
19 |
59 |
103 |
Sözleşmesi fesh edilen işçiye yıllık izin ücreti ödememek |
1.237 |
1.960 |
Bu durumdaki her işçi için |
20 |
60 |
103 |
Yıllık izin yönetmeliğinin esas usullerine aykırı olarak izni kullandırmamak veya eksik kullandırmak |
1.237 |
1.960 |
Bu durumdaki her işçi için |
21 |
63 |
104 |
Çalışma sürelerine ve buna dair yönetmelik hükümlerine uymamak |
6.830 |
10.822 |
|
22 |
64 |
104 |
Telafi çalışması usullerine uymamak |
1.237 |
1.960 |
Bu durumdaki her işçi İçin |
23 |
68 |
104 |
Ara dinlenmesini uygulamamak |
6.830 |
10.822 |
|
24 |
69 |
104 |
İşçileri geceleri 7.5 saatten fazla çalıştırmak, gece ve gündüz postalarını değiştirmemek |
6.830 |
10.822 |
|
25 |
71 |
104 |
Çocukları çalıştırma yaşına ve çalıştırma yasağına aykırı davranmak |
6.830 |
10.822 |
|
26 |
72 |
104 |
Yer ve sualtında çalıştırma yasağına uymamak |
6.830 |
10.822 |
|
27 |
73 |
104 |
Çocuk ve genç işleri gece çalıştırmak veya ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı hareket etmek |
6.830 |
10.822 |
|
28 |
74 |
104 |
Doğum öncesi - sonrası sürelerde kadın işçiyi çalıştırmak veya ücretsiz izin vermemek |
6.830 |
10.822 |
|
29 |
75 |
104 |
İşçi Özlük dosyasını düzenlememek |
6.830 |
10.822 |
|
30 |
76 |
104 |
Çalışma sürelerine ilişkin yönetmeliklere muhalefet etmek |
6.830 |
10.822 |
|
31 |
92/2 |
107/1-a |
Çağrıldıkları zaman gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli olan belge ve delilleri getirip göstermemek, İş Müfettişlerinin 92/1.fıkrada yazılı görevlerini yapmak için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermemek ve bu yoldaki emir ve isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmemek. |
62.081 |
98.373 |
|
32 |
96/1 |
107/1-b |
İfade ve bilgilerine başvurulan işçilere işverenlerce telkinlerde bulunma, gerçeği saklamaya yahut değiştirmeye zorlama veyahut ilgili makamlara ifade vermeleri üzerine onlara karşı kötü davranışlarda bulunmak |
62.081 |
98.373 |
|
33 |
107/2 |
İş Müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerinin yapılmasını ve sonuçlandırılmasını engellemek. |
62.081 |
98.373 |
|
|
Not:5083 sayılı T.C. Devletinin Para Birimi Hakkında Kanunun 2. maddesine 21/04/2005 tarihli 5335 sayılı Kanunun 22. maddesi ile eklenen fıkra uyarınca 1 YTL'nin altında kalan tutarlar dikkate alınmamıştır. |
||||||
Geçici Madde-10: 7244 sayılı Kanunun 9. maddesiyle 4857 sayılı İş Kanununa geçici 10. madde eklenmiştir. 17.04.2020 tarihinden itibaren geçici 10. madde hükmüne aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarı idari para cezası uygulanır. |
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.