7408 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı “5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 14 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasında Yer Alan İstisnanın, Kurumların 30/6/2023 Tarihli Bilançolarında Yer Alan Yabancı Paralar İtibarıyla da Uygulanması Hakkında Karar” Cumhurbaşkanı Kararı, 29.07.2023 tarihli ve 32263 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Karar ile; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan istisnanın, kurumların 30.06.2023 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulanmasına karar verilmiştir.
Bilindiği üzere; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından 21.12.2021 tarih ve 31696 sayılı sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)” ile; yurt içi yerleşik gerçek kişiler için kur korumalı mevduat ve katılma hesabı uygulaması, 31.12.2021 tarih ve 31706 sayılı sayılı ve 11.01.2022 tarih ve 31716 sayılı sayılı Resmi Gazete’lerde tarafından yayımlanan “Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2021/17) ve “Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/1) ile tüzel kişileri kapsayacak şekilde genişletilmiş,
“Altın Hesaplardan Türk Lirası Mevduat ve Katılıma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” ile yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 28.12.2021 tarihinde mevcut olan, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 tarihinde mevcut olan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini, dönüşüm fiyatı üzerinden Türk Lirasına çevirebilme imkanı verilmişti.
7352 Sayılı Kanun ile; Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili; kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme (17.02.2022) tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşacak kur farkı kazançları ile elde edilecekleri faiz ve kar payları kurumlar vergisinden müstesna kılınmıştı.
Daha sonra yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 21.12.2021 itibarıyla bankalardaki dövizlerin sisteme dahil edildiği kur korumalı TL mevduatlarında süre kısıtlaması kaldırılmış, yurt içi tüzel kişiler için ise, 31.12.2021 itibarıyla bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini döviz tevdiat ve döviz cinsinden katılım fonu hesapları tebliğ kapsamında hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebileceği ifade edilmişti.
28.05.2022 Tarih ve 31849 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlan 7407 sayılı Kanun’un 12. Maddesiyle 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 14. maddesinde yapılan değişiklikle; şirketlerin 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer almasa da, 31.03.2022 tarihli bilançoda yer alan yabancı paraların (ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden) , 2022 yılı sonuna kadar Türk lirasına dönüştürülmesi ve dönüşümle elde edilen Türk lirası varlığın en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirilmesi durumunda, bu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançların kurumlar vergisinden müstesna tutulacağı yönünde düzenleme yapılmıştı.
2022/22 sayılı Tebliğ ile; yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31.12.2021 ile 30.06.2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini kur korumalı mevduat kapsamına alabilmelerine imkan sağlanmıştı.
Ayrıca Cumhurbaşkanına 30.06.2022 veya 30.09.2022 tarihli bilançolarda bulunan yabancı paraların dönüşümünde de istisnanın uygulanabilmesi konusunda yetki verilmişti.
27.07.2022 tarih 31905 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5872 sayılı Kanun ile 30.06.2022 tarihine, 5872 sayılı Kanun ile yukarıda belirtilen 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Geçici 14. maddesi ile getirilen istisna uygulama süresi Cumhurbaşkanı tarafından 30.09.2022 tarihine kadar uzatılmıştı.
Cumhurbaşkanı, 6297 sayılı kararla kendisine verilen bu yetkiyi kullanmış ve böylece, 30.09.2022 tarihli bilançolarında yer alan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar en az üç ay vadeli kur korumalı mevduat hesaplarına dönüştüren tüzel kişilerin, dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilecek faiz ve kâr payları ile diğer kazançları (destek ödemeleri dahil) kurumlar vergisinden istisna olmuştu.
6728 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri dahil yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31.12.2022 tarihli bilançolarında yer alan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar en az üç ay vadeli kur korumalı mevduat hesaplarına dönüştüren tüzel kişilerin, dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilecek faiz ve kâr payları ile diğer kazançları (destek ödemeleri dahil) kurumlar vergisinden istisna olmuştu.
01.04.2023 tarihinde yayımlanan 2023/7 sayılı Tebliğ ile; yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31.12.2021 ile 31.03.2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini kur korumalı mevduat kapsamına alabilmelerine imkan sağlanmıştı.
7165 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı “5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 14 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasında Yer Alan İstisnanın, Kurumların 31/3/2023 Tarihli Bilançolarında Yer Alan Yabancı Paralar İtibarıyla da Uygulanması Hakkında Karar” ile, yukarıda belirtilen 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Geçici 14. maddesi ile getirilen istisna uygulama süresi Cumhurbaşkanı tarafından 31.03.2023 tarihine kadar uzatılmıştı.
Son olarak 7408 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri dahil yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 30.06.2023 tarihli bilançolarında yer alan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden yabancı paralarını en az üç ay vadeli kur korumalı mevduat hesaplarına dönüştüren tüzel kişilerin, dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilecek faiz ve kâr payları ile diğer kazançları (destek ödemeleri dahil) kurumlar vergisinden istisna olmuştur.
Cumhurbaşkanı bu istisnayı 31.12.2023 tarihine kadar her bir geçici vergi veya yıllık hesap dönemleri sonu itibarıyla kurumların bilançolarında yer alan yabancı paralar için ayrı ayrı veya birlikte uygulatmaya yetkilidir.
Bu karar ve önceki karar ve tebliğlerle yapılan düzenlemelerin ana başlıkları ve öne çıkan hususlar aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
- Yurt içi yerleşik gerçek kişiler için süre kısıtlamasız; yurt içi yerleşik tüzel kişiler ise 31.12.2021 ile 30.06.2023 tarihleri arasında mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz tevdiat ve döviz cinsinden katılım fonu ve altın hesaplarının bakiyelerini dönüşüm kuru üzerinden Türk Lirasına çevirmek suretiyle destekten yararlanabileceklerdir.
- Hesaplar 3, 6 ve 12 ay vadeli olarak açılabilecektir.
- Açılacak Türk lirası vadeli hesaplara işleyecek faiz/kâr payı ile hesap açılışı ve vade sonundaki kur değişim oranı kıyaslanarak yüksek olan oran üzerinden mevduat ve katılım fonu hesap sahibine ödeme yapılacaktır.
- Kur artışı faiz veya kar payı tutarından daha az olması durumunda hesap sahibine faiz ve kar payı dışında bir ödeme yapılmayacaktır.
- Hesap açılışındaki kur ile vade sonu kurunun ne olduğuna bakılmaksızın anapara ve faiz/kâr payı tutarı müşteriye banka tarafından ödenecektir.
- Vade sonu kuru üzerinden hesaplanacak tutar, anapara ve faiz/kâr payı tutarından büyükse; aradaki fark TCMB tarafından karşılanacaktır.
- Vadesinden önce hesaptan para çekilmesi durumunda destekten faydalanılamayacaktır.
- Tebliğ kapsamında Merkez Bankasının belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde komisyon ve/veya masraf ödenebilecektir.
- Bu uygulama kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına vade sonunda yenilenme imkânı tanınabilecektir.
- Hesabın yenilenmesine ilişkin kapsam, usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.
Karar, yayımı tarihi olan 29.07.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu 7408 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.
Söz konusu 7165 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.
Söz konusu 6728 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.
6297 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.
5872 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.
Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2023/7)’ ye ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.