7421 Sayılı “Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 26.11.2022 Tarih ve 32025 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır.
Kanunla;
- Motorlu araç ticareti yapan mükelleflerden teminat alınması,
- Kamulaştırma Kanununda yapılan değişiklikler,
- Fiyat İstikrarı Komitesi’nin kurulması,
- Cemevleri ile ilgili yapılan değişiklikler,
- Kamu ihale kuruluna itirazen başvurularda bedel iadesi,
- İstanbul finans merkezinde faaliyette bulunan kurumların transit ticaret kazançlarına istisnası tanınması
Konularında düzenlemeler yapılmıştır.
Yukarıda ana başlıklarını verdiğimiz 7421 Sayılı kanunla yapılan düzenlemelerin detayları aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
Motorlu Araç Ticareti Yapan Mükelleflerden Teminat Alınması
7421 sayılı Kanun’un 1. Maddesiyle; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257. Maddesi birinci fıkrasına eklenen 10. bent ile; Özel Tüketim Vergisi Kanununda tanımlı bulunan motorlu araç ticareti yapan (imal/ inşa/ ithal edenler ile fabrika/bayi/yetkili satıcı/acenteler vb.) mükelleflerden; doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak amacıyla, 30 milyon Türk lirasına kadar, 6183 sayılı Kanunun 10. maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan türden (para, bankalar tarafından verilen süresiz ve şartsız teminat mektupları ile sigorta şirketleri tarafından verilen süresiz ve şartsız kefalet senetleri, Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler) teminat alma, mükelleflerin; faaliyet alanı, hukuki statüsü, mükellefiyet süresi, aktif veya öz sermaye büyüklüğü, çalışan sayısı, hakkında sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde olumsuz rapor ya da tespit bulunup bulunmadığı, iş veya üretim hacmi ile ürün ve mükellef gruplarını ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak, teminatın; türünü, tutarını, verilmesi gereken zamanı, iadesi ile tamamlanmasına ilişkin hususları belirleme, bentte yer alan tutarı sıfıra kadar indirme ve iki katına kadar artırma, hangi hâllerde teminat aranılmaması ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirleme getirilmesi ve bu yükümlülüğe uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilebilmesi konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yetki verilmiştir.
7421 sayılı Kanun’un 2. Maddesiyle; bu zorunluluklara uymayanlara VUK mükerrer 355. maddede yer alan alt ve üst sınırlar dahilinde bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının binde 3'ü tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Söz konusu ceza tutarı 2022 yılı için 34.000 TL’den az ve 1.300.000 TL’den fazla olamayacaktır.
Kanun maddesi sadece yetki maddesi olup, teminat uygulamasının başlayabilmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından bir tebliğ yayımlanması beklenmelidir.
Kamulaştırma Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
7421 sayılı Kanun’un 3-7. Maddeleriyle; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’na eklenen ek ve geçici maddelerle bir takım değişiklikler yapılmıştır.
Buna göre; imar planında umumi hizmetlere/resmi kurumlara ayrılmış taşınmazlar 5 yıl içerisinde kamulaştırılmaz veya kamulaştırma kararı kaldırılmaz ise malikleri tarafından mülkiyet hakkından kaynaklı olarak adli yargıda davalar açılabilecektir.
Önceki (6830 sayılı) Kanuna göre kamulaştırıldığı ve bedelleri banka hesabına yatırıldığı halde sahiplerine ödenmemiş durumlarda kamulaştırma işlemleri güncelleştirilmiş bedelin ödendiği tarih itibarıyla tamamlanmış sayılacaktır.
Mahkemelerce hükmedilen kamulaştırma bedelleri bir ay içinde ödenecek, bu süre içinde ödenmemesi halinde genel hükümlere göre icraya başvurulabilecektir. Kamulaştırma davalarında mahkeme ve icra harçları maktu olarak belirlenecektir.
04.11.1983-28.07.2021 tarihleri arasında kamulaştırma işlemleri tamamlanmadığı/ kamulaştırılmadığı halde fiilen kamu hizmetlerine ayrılmış veya el konulmuş taşınmaz malların mahkemelerce hükmedilen bedel ve tazminatlarının ödenmesi için kamu idarelerinin kesinleşmiş bütçe giderlerinin %3’ ü oranında pay ayrılacaktır.
Fiyat İstikrarı Komitesi’nin Kurulması
7421 sayılı Kanun’un 9. Maddesiyle; 4059 sayılı Finansal İstikrar ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanuna 1. maddesinden sonra eklenen 1/A maddesi ile; Fiyat İstikrarı Komitesi’nin esasen kanunla düzenlenmesi gerektiği yönündeki Anayasa Mahkemesi kararı dikkate alınmak suretiyle Fiyat İstikrarı Komitesi’nin kuruluş ve görevlerine ilişkin yasal çerçevesinin oluşturulmasını teminen düzenleme yapılmıştır.
Komite, Hazine ve Maliye Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Tarım ve Orman Bakanı, Ticaret Bakanı, Strateji ve Bütçe Başkanı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı'ndan oluşacaktır. Gerekli görülmesi halinde ilgili sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve özel sektör temsilcilerini toplantılarına davet edebilecektir.
Komitenin görev ve yetkileri, "para ve maliye politikaları arasındaki eş güdümü gözetmek suretiyle fiyat istikrarını sağlamaya yönelik yapısal politika önerileri geliştirmek, fiyat istikrarını tehdit eden riskleri izleyerek para politikası ve para politikası araçları dışında alınması gereken tedbirleri belirlemek ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından uygulanmasını sağlamaya yönelik tavsiyelerde bulunmak, kamu tarafından belirlenen veya yönlendirilen fiyatların fiyat istikrarı odağında uygulanmasını sağlamaya yönelik kararlar almak" olarak belirlenmiştir.
Fiyat İstikrarı Komitesine, görev alanına giren konularla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi, kamu kurum ve kuruluşlarından isteme yetkisi verilmiştir.
Cemevleri İle İlgili Yapılan Değişiklikler
7421 sayılı Kanun’un 8, 14 ila 17. Ve 22. maddeleriyle; cemevleri ile ilgili olarak mevzuatta ayrıntılı/köklü değişiklikler yapılmıştır.
Buna göre; 3194 sayılı İmar Kanunu’na eklenen Ek 10. madde ile; imar planlarında cemevi yerlerinin ayrılması, mülki idare amiri izniyle ve imar mevzuatına uygun olması koşulu ile cemevleri yapılabilecektir.
Cemevleri konusunda 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununu ile 5393 sayılı Belediye Kanununu ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunlarına yapılmış eklerle;
Gerektiğinde cemevleri yapımı, bakım ve onarımı konusunda büyükşehir belediyeleri için zorunluluk arz eden diğer belediye ve il özel idareleri için de takdire bırakılmış görev ve sorumluluklar getirilmiştir.
Belediyeler cemevlerine ücretsiz/indirimli tarifeden içme suyu verebileceklerdir.
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na eklenen Ek Madde 6’ya göre de; cemevlerinin aydınlatma giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden karşılanacaktır.
Kamu İhale Kuruluna İtirazen Başvurularda Bedel İadesi
7421 sayılı Kanun’un 11. Maddesiyle; 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 53. maddesinin (j) fıkrasına yapılan ilave ile; Kamu İhale Kurumuna yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli başvuru sahibine faizsiz olarak iade edilecektir.
İstanbul Finans Merkezinde Faaliyette Bulunan Kurumların Transit Ticaret Kazançlarına İstisnası Tanınması
7421 sayılı Kanun’un 20. Maddesiyle; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10. maddesinin birinci fıkrasına eklenen (i) bendi ile, ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesi, ekonomik büyümeye katkı sağlanması, ülkemize döviz girdisi sağlamak suretiyle ekonomik istikrarın korunması ve istihdam imkânlarının artırılması amacıyla yeni bir teşvik unsuru ihdas edilmiştir.
Bu kapsamda, 22.06.2022 tarihli ve 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu hükümlerine göre katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların transit ticaret faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları ülkemize transfer etmelerini teşvik etmek amacıyla bu faaliyetlerinden elde edilen kazancın %50’sinin kurumlar vergisi matrahından indirilmesine imkân tanınmıştır.
Söz konusu indirimden faydalanılabilmesi için; bu kazancın Türkiye’ye transfer edilmesi, aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye’de olmaması şarttır.
Cumhurbaşkanına, bentte yer alan oranı, sıfıra kadar indirme veya %100’e kadar artırma konusunda yetki verilmiştir.
Kanun, yayım tarihi olan 26.11.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Kanuna ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.