7333 sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 28.07.2021 tarih ve 31551 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Kanun’la; asgari ücret desteğinin uzatılması, ithalatta gözetim uygulaması dolayısıyla ödenen gümrük vergilerinin iadesi, ve karşılıksız çekte infaz durdurma süresinin uzatılması gibi bazı konularda düzenlemeler yapılmıştır.
Kanunla yapılan düzenlemeler özet olarak aşağıdaki gibidir;
GENEL KAPSAM
Söz konusu Kanunda;
- 442 sayılı Köy Kanunu,
- 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun,
- 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun,
- 6831 sayılı Orman Kanunu,
- 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun,
- 209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun,
- 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu,
- 3194 sayılı İmar Kanunu,
- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu,
- 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun,
- 4458 sayılı Gümrük Kanunu,
- 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu,
- 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun,
- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu,
- 5941 sayılı Çek Kanunu,
- 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu,
- 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun,
- 7145 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun,
- 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun,
- 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname,
- 640 sayılı Gümrük Personeli ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,
Gibi pek çok kanun ve Kanun Hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmıştır.
TÜRK PARASININ KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA KANUN
Kanun 3. Maddesiyle; 20.02.1930 tarihli ve 1567 Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanunun mülga 4. Maddesi yeniden düzenlenmiştir.
Buna göre; Kambiyo mevzuatı uyarınca faaliyet gösterecek firmalara, faaliyet izni veya yetki belgesi verilmesi aşamasında, hem katılımcıların mali gücünün tespiti hem de piyasaya girişlerin kontrolü amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığına her bir başvuru, izin, belge veya sistem sunumu için bir mali yıl içerisinde altı milyon Türk lirasını geçmemek üzere yönetmelikte belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde ücret alma yetkisi verilmiştir.
Bu tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacaktır.
KOOPARETİFLER KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK
7333 Sayılı Kanun’un 8. Maddesiyle; 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun üniversitelerin ortak oldukları kooperatiflerin yönetim kurullarında üye bulundurabilmelerine dair ek 4. maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Buna göre; kooperatiflerde üniversitelere yönelik bu özel uygulamadan vazgeçilerek üniversiteler dahil her ortağın yönetime seçilme açısından eşit olması amaçlanmıştır.
EŞYANIN GÜMRÜK KIYMETİNİN ARTIRILMASI
7333 Sayılı Kanun’un 13. Maddesiyle; 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesinde yapılan değişiklikle yükümlülerin, ticaret politikası önlemlerinden kaçınmak için kendi beyanlarıyla eşyanın gümrük kıymetini artırmalarını müteakiben ödenmiş veya tahakkuk ettirilmiş vergilerin geri verilmesi veya kaldırılması uygulamasına son verilmiştir.
ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ
Kanunun 16. maddesiyle, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen geçici 85 inci madde ile asgari ücret desteğinin 2021 yılında da devam ettirilmesi sağlanmıştır.
Buna göre, 5510 sayılı Kanun’un (4/a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
- 2020 yılının aynı ayına ilişkin SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 147 TL (aylık 4.410 TL) ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere,
- 2021 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
- 2021 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
- 2021 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 TL (aylık 75 TL) ile çarpımı sonucu bulunacak tutar,
bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilecek ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Diğer taraftan, yukarıda belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 294 TL (aylık 8.820 TL) olarak uygulanacaktır.
Örneğin, kazançları 2020/Şubat ayında 147 TL (aylık ücreti 4.410 TL) ve altı olan uzun vadeli sigorta kollarına tabi 4 sigortalı için bildirilmiş 120 gün, 2021/Şubat ayı için destekten yararlanılacak gün sayısı olarak esas alınacaktır. 120 günlük prim ödeme gün sayısının 2,5 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar (120 x 2,5 = 300,00-TL) ilgili işveren açısından 2021/Şubat ayı için yararlanılacak azami destek tutarı olacaktır.
Ayrıca; 2021 yılında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2021 yılı Ocak ila Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 5510-4/1-a bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde destekten yararlanılamayacaktır.
Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılacaktır.
2021 yılına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini (357,75 TL) geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda SGK tarafından yapılacak ihtar üzerine 15 günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri hakkında asgari ücret desteği uygulaması devam edecektir.
Söz konusu düzenleme ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından uygulamaya ilişkin bir Genelge yayınlanacaktır.
Yayınlanacak genelgede belirtilen şartları taşıyan işverenler Kanun hükümlerinden yararlanacak olup, geçmiş yıllarda olduğu gibi Sosyal Güvenlik Kurumu sisteminde hesaplanacak indirim tutarı gelecek aylar/dönemlerde tahakkuk edecek sigorta prim borçlarından mahsup edilecektir.
KARŞILIKSIZ ÇEK
Bilindiği üzere; çeklerle ilgili “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında 1.500 güne kadar adli para cezasına çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına karar verilmektedir.
Hükmolunan adli para cezasının ödenmemesi halinde bu cezanın hapis cezasına çevrilmektedir.
7226 sayılı Kanun ile 5941 sayılı Çek Kanunu’na eklenen geçici 5. Madde ile,
- 24 Mart 2020 tarihine kadar işlenen karşılıksız çek düzenleme suçundan mahkum olanların cezalarının infazı durdurulmuş,
- hükümlünün (borçlu) tahliye tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde çek bedelinin karşılıksız kısmının 1/10’ini alacaklıya ödemek zorunda olduğu belirtilmiş,
- kalan kısmının 3 aylık sürenin bitiminden itibaren 2’şer ay arayla 15 eşit taksitle ödenmesi durumunda mahkemece ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verileceği düzenlenmiş ve
- sonrasında 7247 sayılı Kanun ile ödemeye ilişkin 3 aylık süre, 1 yıla çıkarılmıştı.
7333 Sayılı Kanun’un 17. Maddesiyle; Çek Kanunu’nda yer alan ve karşılıksız çek keşide etme suçunun cezasının infazına ilişkin düzenlemede önemli değişiklikler yapılmıştır.
Buna göre; 24 Mart 2020 tarihi, 30 Nisan 2021 olarak değiştirilmiş ve bu düzenlemeden yararlanacakların kapsamı genişletilerek çek bedelinin ödenmeyen kısmının 1/10’ini ödemek için öngörülen süre 30.06.2022 tarihine kadar uzatılmıştır.
ERTELENEN KOOPARETİF GENEL KURULLARI
Bilindiği üzere; 7244 Sayılı kanunun 2. maddesiyle; 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamındaki kooperatiflerin genel kurul toplantıları, 31.07.2020 tarihine kadar ertelenmiş ve ilgili Bakanlık Makamına da bu süreyi gerekirse uzatma yetkisi tanınmıştı.
7256 sayılı Kanunla; derneklerin genel kurul toplantılarının ertelenmesine dair İçişleri Bakanı'na yetki veren 7244 sayılı Kanunda değişiklik yapan erteleme yetkisinin üçer aylık sürelerle üç defaya kadar kullanılabileceği hükmü doğrultusunda derneklerin ve kooperatiflerin genel kurul toplantıları 01.03.2021 sonuna kadar ertelenmişti.
Son olarak; İçişleri Bakanlığı'nca yayınlanan 02.03.2021 tarihli Genelge ile Bakanlığınz yetki alanında bulunan kooperatiflerin genel kurul toplantıları hakkında Bakanlık Makamının 11.03.2021 tarihli Onayı ile;
- Kooperatiflerin olağan genel kurul toplantılarının kooperatif ortakları için riski en aza indirmek ve ortaya çıkabilecek zararların önüne geçebilmek amacıyla 30.04.2021 sonrasına ertelenmesi,
- Ertelenen olağan genel kurul toplantılarının bu tarihten itibaren 3 ay içerisinde (31.07.2021 tarihine kadar) yapılması ve mevcut organların görev, yetki ve sorumluluklarının erteleme süresi sonrasında yapılacak ilk genel kurula kadar devam etmesi,
- Bu süre içerisinde Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığının belirlediği kurallara uymak şartıyla sorumluluk yönetim kurulunda veya çağrıyı yapan organda olmak üzere, ilin toplantı tarihinde "çok yüksek riskli" grupta yer almaması ve toplantıya ilgili Valilikçe izin verilmesi halinde olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarının yapılabilmesi,
sağlanmıştı.
7333 sayılı Kanun’un 21. maddesi ile, 7244 sayılı Kanun’un 2. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin üçüncü cümlesinde yer alan “3 ay” ibaresi “6 ay” şeklinde değiştirilmiştir.
Buna göre; pandemi sebebiyle daha önceden ertelenmiş kooperatif genel kurul toplantıları, ertelemenin sona erdiği tarihten itibaren 6 içinde yapılması gerekmektedir.
Mevcut organların görev, yetki ve sorumlulukları erteleme süresi sonrasında yapılacak ilk genel kurula kadar devam etmektedir.
YÜRÜRLÜK
Kanun’un;
- Asgari Ücret Desteğine ilişkin 16. maddesi 01.01.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
- 14. 19. ve 22. maddeleri 30.06.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
- 15. maddesi 07.07.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
- Diğer maddeleri yayımı tarihinde
yürürlüğe girmiştir.
İlgili kanuna ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.