7326 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”, 09.06.2021 tarih ve 31506 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Kanun’la; vergi, SGK ve diğer kesinleşmiş alacakların, kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacakların, inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemlerin yapılandırılmasına ve matrah ve vergi artırımı, İşletme kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Kanunla yapılan düzenlemeler özet olarak aşağıdaki gibidir;
Genel Kapsam
Söz konusu Kanunda;
- Vergi dairesine ödenmemiş vergi ve diğer borçların tamamı ile bunlara bağlı gecikme zamları ve faizleri yerine Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,
- Vergi aslına bağlı cezaların (vergi ziyaı) tamamen silinmesi,
- Vergi aslına bağlı olmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının %50’sinin silinmesi,
- Ödenmemiş Motorlu Taşıtlar Vergisinin aslı ile bunlara bağlı faizler yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,
- Trafik para cezaları ve diğer idari para cezalarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi ve gecikme zamları yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,
- Öğrenim ve katkı kredisi alacaklarının tamamı ile bunlara bağlı gecikme zamları yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,
- Dava konusu yapılan; vergi tarhiyatları, vergi cezaları ve idari para cezaları gibi ihtilaflarının sulh yoluyla sonlandırılması,
- Vergi incelemesi ve takdir işlemleri devam eden alacakların yapılandırılması,
- Matrah veya vergi artırımında bulunan ve şartları yerine getiren mükelleflere ilişkin olarak vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmaması,
- İşletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan ya da kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyan edilmesi ile işletme kayıtlarının gerçek duruma uygun hale getirilmesi,
- İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk etmiş olan vergilerin yapılandırılması,
- Yapılandırılan tutarların peşin veya ikişer aylık dönemlerde 36 aya kadar taksitler halinde ödenmesi,
- Peşin ödemelerde Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca %90 indirim yapılması,
- Trafik para cezaları ve diğer idari para cezalarının peşin ödenmesi halinde asıllarında %25 indirim yapılması,
- Taksitli ödeme seçeneği tercih edilmesi halinde ilk taksitin süresinde ödenmesi şartıyla, ikinci taksit ödeme süresi içinde geri kalan taksitlerin tamamının ödenmesi halinde;
- Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca %50 indirim yapılması,
- Trafik para cezaları ve diğer idari para cezaları asıllarında %12,5 indirim yapılması,
- Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi durumunda vergilerden %10 indirim yapılması,
- Yapılandırılan borçları anlaşmalı bankaların banka kartı ve kredi kartı ile ödenmesi,
- Uygulanan hacizlerin Kanun kapsamında yapılan ödemeler nispetinde kaldırılması,
- 7256 sayılı Kanunu ihlal etmiş olanlar ve devam eden borçların yeniden yapılandırılması,
- 6183 sayılı Kanun kapsamında tecili devam eden borçların yeniden yapılandırılması,
gibi çok önemli imkan ve kolaylıklar getirilmiştir.
Kanun’da imar barışı ve varlık barış gibi düzenlemeler bulunmamaktadır.
DETAYLI KAPSAM
Genel Olarak Yeniden Yapılandırma Kapsamına Giren Alacaklar
- Gelir Vergisi Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu, ÖTV, Damga ve Emlak Vergisi gibi Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ile bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç) ve vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları (usulsüzlük, özel usulsüzlük),
- Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları,
- Sosyal güvenlik primi, emeklilik keseneği, işsizlik sigortası primi, SGDP, isteğe bağlı sigorta primleri ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,
- Ecrimisil borçları,
- Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payları,
- Belediyelerin idari para cezaları ile su, atık su, katı atık ücreti alacakları, büyükşehir belediyelerinin katı atık ücreti alacakları ile büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i alacaklar.
- Yukarıda sayılanlar dışında kalan ve Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında tahsil dairesine takip için intikal etmiş olan asli ve fer’i amme alacakları (adli para cezaları hariç),
- Aşağıdakiler hariç olmak üzere diğer idari para cezaları
Kanun Kapsamında Olmayan İdari Para Cezaları
- 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu,
- 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanuna göre verilen idari para cezaları ve
- 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (III) sayılı cetvelde yer alan; Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Kamu İhale Kurumu, Rekabet Kurumu, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu ve Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından verilen idari para cezaları.
Kanunun Kapsadığı Dönem
Yapılandırmaya konu olacak alacaklar esas itibarıyla 30.04.2021 tarihi dikkate alınarak belirlenmiştir. 2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti Kanun kapsamı dışında tutulmuştur.
30.04.2021 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde ise bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları Kanun kapsamındadır.
Buna göre;
- Yıllık beyanname ile beyan edilen gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetleri için 2020 yılı ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri kapsama girmekte; ancak 2021 takvim yılı kapsama girmemektedir.
- Vergilendirme dönemi aylık olarak belirlenen mükellefiyetler (katma değer vergisi veya stopaj gelir vergisi) için Mart/2021 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler kapsama girmekte; ancak Nisan/2021 vergilendirme dönemi kapsama girmemektedir.
- Vergilendirmedönemi 15 gün olan mükellefiyetler için vergilendirme döneminin bitim tarihi ve beyanname verme süresinin son günü Nisan/2021 ayı ve öncesine rastlayan dönemler kapsama girmekte, dönemin bitim tarihi Nisan/2021 ayına rastlamakla beraber beyanname verme süresinin son günü Mayıs/2021 ayına sirayet edenler kapsama girmemektedir.
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR
Genel Tablo
Kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılmasında genel olarak ödenecek ve silinecek kamu alacakları aşağıdaki şekilde olacaktır.
Ödenecek Tutar | Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar |
Vergi / Gümrük vergisi asıllarının tamamı | Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların ya da idari para cezalarının tamamı |
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 50’si | Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan % 50’si |
İştirak, yardım ve teşvik fiilleri nedeniyle kesilen vergi cezalarının % 50’si | İştirak, yardım ve teşvik fiilleri nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan % 50’si |
Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının %30’u ve varsa gümrük vergileri aslının tamamı | Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının kalan % 70’i, |
Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar | Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamı |
İhtirazi Kayıtla Verilen Beyannameler
İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk etmiş olan vergiler hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkraların (a) bendi hükmü uygulanacaktır.
Buna göre, 09.06.2021i itibarıyla ihtirazi kayıtla beyan edilmiş ancak ödenmemiş vergiler dava konusu yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın Kanunun 2 nci maddesi kapsamında yapılandırılacaktır. Bu takdirde, ihtilafa ilişkin yargı mercilerince verilmiş kararlar dikkate alınmadan mükelleflerin beyanı üzerine tahakkuk eden tutar esas alınarak Kanun hükmünden yararlanılacaktır.
Ödenecek Tutar | Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar |
Tahakkuk etmiş vergilerin tamamı | Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların ya da idari para cezalarının tamamı |
Gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar | Gecikme zammı |
Yargı Kararı İle Kesinleştiği Hâlde Mükellefe Ödemeye Yönelik Tebligatın Yapılmadığı Alacaklar
Bu Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olup bu 09.06.2021i itibarıyla yargı kararı ile kesinleştiği hâlde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce bu Kanunda öngörülen süre ve şekilde başvuruda bulunulması koşuluyla bu alacaklar da yapılandırılabilcektir. Bu hüküm kapsamına giren alacaklar için ayrıca tebligat yapılmayacak ve alacakların vade tarihi olarak 09.06.2021i kabul edilecektir. Bu kapsamda yapılandırılan tutarların bu Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmemesi hâlinde de vade tarihinde değişiklik yapılmayacaktır.
Ödenecek Tutar | Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar |
Yargı Kararı sonucu kesinleşen vergilerin tamamı | Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların tamamı |
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 50’si | Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan % 50’si |
Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar | Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamı |
Ayrıca; bu imkandan yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
Bu madde hükmünden yararlananlar, ayrıca 213 sayılı Kanunun "Kanun yolundan vazgeçme" başlıklı 379 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer verilen "Bu şekilde tahakkuk eden tutarlar tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu maddeye göre tahakkuk eden vergi ve/veya vergi cezalarının %80'inin, hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte bu sürede tamamen ödenmesi şartıyla, vergi ve ceza tutarından %20 oranında indirim yapılır. Şu kadar ki, tasdik edilerek tahakkuk eden vergi tutarında indirim yapılmaz. İndirim hükmünden yararlanılabilmesi için dava konusu yapılan ve bu maddeye göre tahakkuk eden vergi ve/veya vergi cezaları ile gecikme faizlerinin birlikte bu fıkra kapsamında ödenmesi şarttır." indirimlerden yararlanamayacaklardır.
KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR
Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar aşağıdaki gibi 3 ana başlık altında toplanmaktadır.
- 09.06.2021i itibarıyla ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar
- 09.06.2021i itibarıyla ilgisine göre istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da istinaf/itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar
- Uzlaşma aşamasında bulunan tarhiyatlar
09.06.2021 İtibarıyla İlk Derece Yargı Mercileri Nezdinde Dava Açılmış Ya Da Dava Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen, Resen Veya İdarece Yapılmış Vergi Tarhiyatları İle Gümrük Vergilerine İlişkin Tahakkuklar
Vergi mahkemesinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş ise;
Durum | Alacak konusu | Alacak tutarı |
Vergi Mahkemesinde Dava Açılmış Ya Da Dava Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen, Re’sen veya İdarece Yapılmış Vergi Tarhiyatları ile Gümrük Vergilerine İlişkin Tahakkuklar | Vergi/Gümrük vergisinin aslı | %50’si ödenecek.Kalan kısmın (% 50’nin) tahsilinden vazgeçilecek |
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zamları | Tamamının tahsilinden vazgeçilecek | |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar (usulsüzlük, özel usulsüzlük) | Asla bağlı olmayan cezaların % 25’i ödenecek. Kalan kısmın (% 75’in) tahsilinden vazgeçilecek. | |
Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı | Faiz, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecek, bunların yerine, vergi aslının ödenecek %50’lik kısmı üzerinden, aylık Yİ/ÜFE oranları ile hesaplanacak tutar tahsil edilecek |
09.06.2021 İtibarıyla İlgisine Göre İstinaf Veya Temyiz Süreleri Geçmemiş Ya Da İstinaf/İtiraz Veya Temyiz Yoluna Başvurulmuş Ya Da Karar Düzeltme Talep Süresi Geçmemiş Veya Karar Düzeltme Yoluna Başvurulmuş Olan İkmalen, Resen Veya İdarece Yapılmış Vergi Tarhiyatları İle Gümrük Vergilerine İlişkin Tahakkuklar
Bu aşamada Kanun; en son kararın Terkin, Tasdik veya Tadilen Tasdik ve Bozma Kararı olması sonucuna göre farklı imkanlar sunmaktadır.
Kanunda geçen ve alacakların tespitinde esas alınacak olan “en son karar” ifadesi tarhiyata/tahakkuka ilişkin verilen ve Kanun’un yayımı tarihinden önce taraflardan birine tebliğ edilmiş olan karardır. İdareye tebliğ edilip, mükellefe tebliğ edilmemesinin veya tam tersi durumun herhangi bir önemi bulunmamaktadır.
Vergi Mahkemesi Tarhiyatı Terkin Etmişse
Durum | Alacak konusu | Alacak tutarı |
Son Kararın Terkin Olması | Vergi/Gümrük vergisinin aslı | İlk tarhiyata/ tahakkuka esas verginin/gümrük vergisinin %10’u ödenecek. Kalan kısmın (% 90’ın) tahsilinden vazgeçilecek. |
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zamları | Tamamının tahsilinden vazgeçilecek | |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar (usulsüzlük, özel usulsüzlük) | Asla bağlı olmayan cezaların % 10’u ödenecek. Kalan kısmın (% 90’ın) tahsilinden vazgeçilecek | |
Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı | Faiz, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecek, bunların yerine, vergi aslının ödenecek %10’luk kısmı üzerinden, aylık Yİ/ÜFE oranları ile hesaplanacak tutar tahsil edilecek. |
Vergi Mahkemesi Tarhiyatı Tasdik Etmişse
Durum | Alacak konusu | Alacak tutarı |
Son Kararın Tasdik Olması | Vergi/Gümrük vergisinin aslı | Tasdik edilen kısmın tamamı, terkin edilen kısmın % 10’u ödenecek. |
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zamları | Tamamının tahsilinden vazgeçilecek | |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar (usulsüzlük, özel usulsüzlük) | Asla bağlı olmayan cezalarda tasdik edilen ceza tutarının % 50’si, terkin edilen ceza tutarının % 10’u ödenecek. | |
Kalan kısmın tahsilinden vazgeçilecek. | ||
Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı | Faiz, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecek, bunların yerine, Yİ/ÜFE oranları ile hesaplanacak tutar tahsil edilecek. |
Danıştay Veya Bölge İdare Mahkemesi Bozma Kararı Vermişse
Durum | Alacak konusu | Alacak tutarı |
Son Kararın Bozma Kararı Olması | ||
Vergi/Gümrük vergisinin aslı | %50’si ödenecek. | |
Kalan kısmın (% 50’nin) tahsilinden vazgeçilecek. | ||
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zamları | Tamamının tahsilinden vazgeçilecek | |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar (usulsüzlük, özel usulsüzlük) | Asla bağlı olmayan cezaların % 25’i ödenecek. | |
Kalan kısmın (% 75’i) tahsilinden vazgeçilecek. | ||
Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı | Faiz, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecek, bunların yerine, Yİ/ÜFE oranları ile hesaplanacak tutar tahsil edilecek. |
Kısmen Onama, Kısmen Bozma Kararı Verilmişse
Kısmen onama kısmen bozma kararı verilmişse; onanan kısım için “tasdik kararı”, bozulan kısım için “bozma kararı” hükümleri geçerli olacaktır.
Uzlaşma Aşamasında İse
Burada kastedilen “Uzlaşma” tarhiyat sonrası uzlaşma safhasıdır. Tarhiyat öncesi uzlaşma aşamasındakiler inceleme safhası kapsamındadır.
Durum | Alacak konusu | Alacak tutarı |
Uzlaşma Aşamasında Bulunan Tarhiyatlar (Uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış ancak dava açma süresi geçmemiş olanlar) | ||
Vergi/Gümrük vergisinin aslı | %50’si ödenecek. | |
Kalan kısmın (% 50’nin) tahsilinden vazgeçilecek. | ||
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zamları | Tamamının tahsilinden vazgeçilecek | |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar (usulsüzlük, özel usulsüzlük) | Asla bağlı olmayan cezaların % 25’i ödenecek. Kalan kısmın (% 75’i) tahsilinden vazgeçilecek. | |
Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı | Faiz, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecek, bunların yerine, Yİ/ÜFE oranları ile hesaplanacak tutar tahsil edilecek. |
Yapılmış Ödemenin Mahsubu Ve İade
Kanunun yayımlandığı tarihten önce ödeme yapılmış olması durumunda;
- Vergi mahkemeleri nezdinde dava devam ederken tahakkuk etmeyen vergilerin, Kanunun yayım tarihinden önce ödenmiş olması halinde,
- İlk derece mahkemesince verilen tasdik kararının üst yargı organınca bozulması üzerine, vergilerin Kanunun yayım tarihinden önce ödenmiş olması halinde
Ödenmiş tutar, yapılandırılma sonucunda hesaplanan vergi ve Yİ-ÜFE tutarından mahsup edilecek; kalan tutar, bu Kanunun ilgili maddesi gereğince red ve iade edilecektir.
İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN VERGİLER
Durum | Alacak konusu | Alacak tutarı |
Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanılmış ve Kanunun yayım tarihi itibariyle tamamlanamamış vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerinin tamamlanması sonucunda tarh edilecek vergiler ile bunlara bağlı cezalar ve gecikme faizleri ile vergi aslına bağlı olmayan cezalar | Vergi/Gümrük vergisinin aslı | %50’si ödenecek. |
Kalan kısmın (% 50’nin) tahsilinden vazgeçilecek. | ||
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zamları | Tamamının tahsilinden vazgeçilecek. İştirak nedeniyle kesilecek vergi ziyaı cezaları için vergi cezasının %25’i ödenecek | |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar (usulsüzlük, özel usulsüzlük) | Asla bağlı olmayan cezaların % 25’i ödenecek. | |
Kalan kısmın (% 75’in) tahsilinden vazgeçilecek. | ||
Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı | Gecikme faizleri yerine verginin vade tarihinden bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar aylık Yİ-ÜFE oranlarıyla hesaplanacak tutar ödenecek. |
PİŞMANLIKLA VEYA KENDİLİĞİNDEN YAPILAN BEYANLAR
Bu Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar;
- VUK’un 371. maddesine göre pişmanlıkla veya 30/4. maddesine göre kendiliğinden verilen beyannameler
- 4458 sayılı Kanuna ve ilgili diğer kanunlara göre tahakkuku ve tahsili gerektiği halde beyan edilmeyen aykırılıklara ait gümrük vergileri ile faizleri ile
- 30.04.2021 tarihinden (bu tarih dâhil) önce verilmesi gerektiği halde bu 09.06.2021 itibarıyla emlak vergisi bildiriminde bulunmayan veya bildirimde bulunduğu hâlde vergisi eksik tahakkuk eden mükelleflerce bildirimde bulunulması bu kapsamdadır.
Ödenecek Tutar | Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar |
Tarh edilen verginin tamamı | Alacak aslına bağlı olmayan cezaların tamamı |
Pişmanlık zammı veya gecikme faizi yerine Kanunun yayımlandığı tarihine kadar Yi-ÜFE tutarı | Pişmanlık zammı ve gecikme faizinin tamamı |
- | Vergi ziya cezasının tamamı |
YAPILANDIRMANIN FAYDALARI
- Yapılandırma kanununa göre süresinde ödenen alacaklara, kanunun yayımı tarihinden sonra gecikme zammı ve gecikme cezası uygulanmayacaktır.
- Yapılandırma için herhangi bir teminat istenmeyecektir.
- Yapılandırma kapsamında yapılacak ödemeler tutarında, tatbik edilen hacizler kaldırılacaktır. Tatbik edilen hacizlere konu mallar borçlunun talebi halinde satılabilecektir.
- Borçlardan dolayı icra takibi ve haciz işlemleri yapılmayacaktır.
- Taksitlendirmede ilk taksitin ödenmesi durumunda borcu yoktur yazısı alınabilecektir.
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Kanuna göre matrah artırımı; 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin olarak gelir ve kurumlar vergisi ile katma değer vergisi ve bazı gelir ve kurumlar vergisi stopajları için yapılabilecektir.
Matrah artırımında bulunulan yıl için daha sonra vergi incelemesi ve cezalı tarhiyat yapılmayacaktır.
Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı
Kurumlar vergisi matrah artırımı, belirlenen tüm yıllar (2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020) için yapılabileceği gibi istenilen yıl ya da yıllar için de yapılabilecektir.
Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı ve Vergi Oranları ile Asgari Artırım Tutarı | |||||
Beyannameye İlişkin Yıl | Matrah Artırım Oranı | Asgari Artırım Tutarı | Vergi Oranı % | Vergi Tutarı % 20 | Vergi Tutarı % 15 |
2016 | 35% | 94.000 | 20 | 18.800,00 | 14.100,00 |
2017 | 30% | 99.600 | 20 | 19.920,00 | 14.940,00 |
2018 | 25% | 105.800 | 20 | 21.160,00 | 15.870,00 |
2019 | 20% | 112.400 | 20 | 22.480,00 | 16.860,00 |
2020 | 15% | 127.500 | 20 | 25.500,00 | 19.125,00 |
İlgili yıla ilişkin olarak verilen beyannamede matrah beyan edilmemişse, matrah oluşmamışsa ya da hiç beyanname verilmemişse yine Asgari Artırım Tutarları dikkate alınacaktır.
Örneğin 2016 yılına ilişkin zarar beyan eden bir şirket bu yıla ilişkin belirlenen 94.000 TL asgari artırım tutarını dikkate alacaktır.
Artırılan matrahlar, %20 oranında vergilendirilecek ve üzerinden ayrıca herhangi başka bir vergi alınmayacaktır. Ancak, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, artırımda bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için bu Kanunun 2. ve 3. madde hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla bu fıkra hükmüne göre artırılan matrahları %15 oranında vergilendirilecektir. İstisna, indirim ve mahsuplar nedeniyle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken verginin bulunmaması hâlinde de bu hüküm uygulanacaktır.
Artırılan matrahlar üzerinden ödenecek vergiler KKEG niteliğindedir.
Gelir Vergisi Matrah Artırımı
Geliri sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançtan oluşan mükellefler için vergilendirmeye esas alınacak asgari matrah, bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş tutarların ilgili yıllar itibarıyla 1/10’undan, geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşanlar için 1/5’inden, geliri bunlar dışında kalan diğer gelir vergisi mükellefleri için ise işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş tutardan az olamaz.
Gelir vergisi matrah artırımına ilişkin özet tabloya aşağıda yer verilmiştir.
Bilanço esası ve S. Meslek Erbabı Matrah Artırımı ve Vergi Oranları ile Asgari Artırım Tutarı | ||||||||
Yıl | Matrah artırım oranları | Asgari artırım tutarı (TL) | Vergi oranı % | Vergi Tutarı | İndirimli Oran | Vergi Tutarı | ||
2016 | 35% | 47.000 | 20 | 9.400 | 15 | 7.050 | ||
2017 | 30% | 49.800 | 20 | 9.960 | 15 | 7.470 | ||
2018 | 25% | 52.900 | 20 | 10.580 | 15 | 7.935 | ||
2019 | 20% | 56.200 | 20 | 11.240 | 15 | 8.430 | ||
2020 | 15% | 63.700 | 20 | 12.740 | 15 | 9.555 |
İşletme esasına Göre Defter Tutanlar İçin Asgari Artırım Tutarı | ||||||||
Yıl | Matrah artırım oranları | Asgari artırım tutarı (TL) | Vergi oranı % | Vergi Tutarı | İndirimli Oran | Vergi Tutarı | ||
2016 | 35% | 31.900 | 20 | 6.380 | 15 | 4.785 | ||
2017 | 30% | 33.200 | 20 | 6.640 | 15 | 4.980 | ||
2018 | 25% | 35.250 | 20 | 7.050 | 15 | 5.288 | ||
2019 | 20% | 37.500 | 20 | 7.500 | 15 | 5.625 | ||
2020 | 15% | 42.500 | 20 | 8.500 | 15 | 6.375 |
Sadece basit usulde ticari kazanç elde eden mükellefler İçin Asgari Artırım Tutarı (1/10) | ||||||||
Yıl | Matrah artırım oranları | Asgari artırım tutarı (TL) | Vergi oranı % | Vergi Tutarı | İndirimli Oran | Vergi Tutarı | ||
2016 | 35% | 4.700 | 20 | 940 | 15 | 705 | ||
2017 | 30% | 4.980 | 20 | 996 | 15 | 747 | ||
2018 | 25% | 5.290 | 20 | 1.058 | 15 | 794 | ||
2019 | 20% | 5.620 | 20 | 1.124 | 15 | 843 | ||
2020 | 15% | 6.370 | 20 | 1.274 | 15 | 956 |
Geliri Sadece G.M. Sermaye iradından oluşan mükellefler İçin Asgari Artırım Tutarı (1/5) | ||||||||
Yıl | Matrah artırım oranları | Asgari artırım tutarı (TL) | Vergi oranı % | Vergi Tutarı | İndirimli Oran | Vergi Tutarı | ||
2016 | 35% | 9.400 | 20 | 1.880 | 15 | 1.410 | ||
2017 | 30% | 9.960 | 20 | 1.992 | 15 | 1.494 | ||
2018 | 25% | 10.580 | 20 | 2.116 | 15 | 1.587 | ||
2019 | 20% | 11.240 | 20 | 2.248 | 15 | 1.686 | ||
2020 | 15% | 12.740 | 20 | 2.548 | 15 | 1.911 |
Katma Değer Vergisi Matrah Artırımı
Katma değer vergisi mükelleflerinin her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden aşağıda belirtilen oranlarda katma değer vergisini artırmaları halinde ilgili dönemlere ilişkin katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
Katma Değer Vergisi Artırımı | |
Yıl | Vergi artırım oranı |
2016 | 3 % |
2017 | 3 % |
2018 | 2,50 % |
2019 | 2 % |
2020 | 2 % |
Katma değer vergisi mükelleflerinin, artırıma esas alınan ilgili yılın vergilendirme dönemlerinin tamamı için artırımda bulunmaları zorunludur. Şu kadar ki, mükelleflerin artırımda bulunmak istedikleri yıl içinde işe başlamaları ya da işi bırakmaları hâlinde, faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri için bu fıkrada belirtilen esaslar çerçevesinde artırımda bulunulur.
Mükelleflerin artırımda bulunmak istedikleri yıl içindeki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak 09.06.2021 tarihinden önce yapılıp kesinleşen tarhiyatlar, ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacaktır.
Artırım talebinde bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden ve artırım talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. Sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden yapılan incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemeyecektir.
Buna göre ödenen katma değer vergisi, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak nazara alınmayacak, ödenmesi gereken katma değer vergilerinden indirilmeyecek veya herhangi bir şekilde iade konusu yapılmayacaktır.
Bir aylık vergilendirme dönemine tabi olan katma değer vergisi mükelleflerince, artırımda bulunulmak istenilen yıl içindeki vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
- Verilmesi gereken katma değer vergisi beyannamelerinden, en az üç döneme ait beyannamenin verilmiş olması hâlinde, bu yıla ait dönemlerden verilmiş olan beyannamelerdeki hesaplanan katma değer vergisi tutarlarının ortalaması bir yıla iblağ edilerek, artırıma esas olmak üzere yıllık hesaplanan katma değer vergisi tutarı bulunur ve bu tutar üzerinden yukarıda belirtilen oranlara göre artırım tutarı hesaplanacaktır.
- Hiç beyanname verilmemiş ya da bir veya iki döneme ilişkin beyanname verilmiş olması hâlinde, ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %18 oranında katma değer vergisi artırımında bulunmak suretiyle kanun hükmünden yararlanılabilecektir. Bu durumda olan adi ortaklık, kollektif ve adi komandit ortaklıklarda ortakların tamamının gelir veya kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunmaları şarttır.
- İlgili takvim yılı içindeki işlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması, tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması veya diğer nedenlerle takvim yılının bütün dönemlerinde hesaplanan katma değer vergisi bulunmaması hâlinde, ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %18 oranında katma değer vergisi artırımında bulunmak suretiyle kanun hükmünden faydalanılabilecektir.
Şu kadar ki, ilgili takvim yılı içinde burada belirtilen durumların yanı sıra vergiye tabi diğer işlemlerin de mevcudiyeti nedeniyle hesaplanan vergisi çıkan mükellefler ile yıl içinde beyannamelerinin tamamını vermekle birlikte beyannamelerinin bazılarında hesaplanan KDV bulunmayan mükelleflerin bu fıkra hükmüne göre ödemeleri gereken KDV tutarı, yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanacak %18 oranındaki KDV tutarından aşağı olmamak kaydıyla, hesaplanan KDV bulunan beyannamelerdeki vergiler toplamına yukarıda belirtilen oranlar uygulanmak suretiyle hesaplanacaktır. Bu kapsama giren mükelleflerin, gelir veya kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunmaları gerekmektedir.
Ücret Stopajında Artırım
Ücretli olarak çalışanlardan vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların beyan ettikleri ücret ödemelerine ilişkin tutarların yıllık toplamı üzerinden aşağıda belirtilen oranlarda gelir (stopaj) vergisini artırmaları halinde, ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
Gelir (stopaj) vergisi artırım oranı | |
Yıl | Vergi artırım oranı |
2016 | 6 % |
2017 | 5 % |
2018 | 4 % |
2019 | 3 % |
2020 | 2 % |
İlgili yıllarda muhtasar beyanname vermemiş mükellefler için bu maddede asgari işçi sayıları ve bu işçilere ilişkin asgari ücret tutarları belirtilerek düzenleme yapılacaktır.
Serbest Meslek Ve Kira Stopajında Artırım
Muhtasar beyannamelerinde yer alan söz konusu ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden; aşağıda belirtilen oranlarda gelir (stopaj) vergisini artırmaları halinde, ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
İlgili yıl içinde verilen muhtasar beyannamelerde beyan edilen tutarlar bir yıla iblağ edilmeyecektir.
Gelir (stopaj) vergisi artırım oranı | |
Yıl | Vergi artırım oranı |
2016 | 6 % |
2017 | 5 % |
2018 | 4 % |
2019 | 3 % |
2020 | 2 % |
Ortak Hükümler
- Matrah ve vergi artırımının 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bu maddede öngörülen şekilde yapılması, hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin, peşin veya ilk taksiti bu Kanunun 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sürede başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami altı eşit taksitte bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şarttır.
- Bu vergilerin bu Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi hâlinde, ödenmeyen vergi tutarları ilk taksit ödeme süresinin son günü vade kabul edilerek 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil edilir, ancak bu madde hükmünden yararlanılamaz.
- Hesaplanarak veya artırılarak ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak kabul edilmez; indirim, mahsup ve iade konusu yapılmaz.
- Artırılan matrahlar nedeniyle geçici vergi hesaplanmaz ve tahsil olunmaz.
- Matrah veya vergi artırımında bulunulması, 213 sayılı Kanunun defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.
- Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde, bu vergilerden %10 indirim yapılır ve katsayı uygulanmaz.
- Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu fıkra hükmünden yararlanarak beyan ettikleri matrahları artırmaları hâlinde, daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergiler, artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan vergilerden mahsup edilmez.
- Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların %50'si, 2021 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilmez.
- İstisna ve indirimler nedeniyle gelecek yıllarda matrahtan indirim konusu yapılabilecek tutarlar ile geçmiş yıl zararları bu fıkra hükmüne göre artırılan matrahlardan indirilemez.
- Birden fazla gelir unsuru elde eden mükelleflerce, vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olunmaması için, bu fıkrada belirtilen ilgili gelir unsuru itibarıyla matrah artırımı yapılması şarttır.
- İşe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle kıst dönemde faaliyette bulunmuş mükellefler hakkında ilgili yıllar için belirlenen asgari matrahlar, faaliyette bulunulan ay sayısı (ay kesirleri tam ay olarak) dikkate alınarak hesaplanır.
- Matrah artırımında bulunan mükelleflerin yıllık gelir ve kurumlar vergisine mahsuben daha önce ödemiş oldukları vergilerin iadesi ile ilgili taleplerine ilişkin inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır.
İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ
Bu Kanun ile işletme kayıtlarının düzeltilmesinde aşağıdaki üç konuda düzenleme yapılmaktadır.
- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar
- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar
- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemler
İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar
- İşletmelerde mevcut olduğu hâlde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler.
- Buna göre aktiflerine kaydettikleri emtia için ayrı, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere özel karşılık hesabı açarlar. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi hâlinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez.
- Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilir ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunur, bildirime dâhil edilen kıymetler için amortisman ayrılmaz.
- İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise söz konusu emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydederler.
- Beyan edilen; makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenir.
- Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez. Emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre indirilir.
- Mükellefler işletmelerinde bulunduğu halde kayıtlarında yer almayan basılı kitap ve süreli yayınları, kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel üzerinden %4 oranında katma değer vergisi hesaplamak ve bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan ederek ödemek suretiyle defterlerine kaydedebilirler. Ödenen bu vergi hesaplanan katma değer vergisinden indirilebilir, ancak iadeye konu edilemez
- Beyan edilen mallar özel tüketim vergisi konusuna giriyorsa, beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükellefler, bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan özel tüketim vergisini, beyanname verme süresi içinde ayrı bir beyanname ile beyan ederek aynı süre içinde ödemeleri gerekmektedir.
Kayıtlarda Yer Aldığı Hâlde İşletmede Bulunmayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar
- Kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını, 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil), emtialar bakımından aynı nev’iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafı kâr oranını, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedellerini dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler.
- Gayrisafı kâr oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınır.
- Bu hükme göre ödenmesi gereken katma değer vergisi, ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenir.
- Bu fıkra hükmünün uygulanmasına ilişkin olarak geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz.
Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Kasa Mevcudu Ve Ortaklardan Alacaklar
- 31.12.2020 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler.
- Belirtilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir.
- Bu kapsamda ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez.
- Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz.
- Bu fıkra kapsamında beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2021 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri bu fıkrada öngörülen beyanname verme süresi içinde yapılır ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz aranmaz.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU ALACAKLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI
SGK Alacaklarının Yapılandırma Kapsamı
Yapılan düzenleme ile 2021/ Nisan ayı ve öncesi dönemlere ait, 4/a, 4/b ve 4/c sigortalılarına ait;
- Sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, ek karşılık primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta primi,
- 5510 sayılı Kanunun ek 5 ve ek 6. maddeleri kapsamında sigortalı olanlara ait sigorta primi,
- 2925 sayılı Kanun kapsamındaki tarım sigortalılarına ilişkin sigorta primi,
- İdari para cezaları,
- İş kazası, meslek hastalığı veya işveren ya da üçüncü kişilerin sigortalılara yaptıkları haksız fiiller sonucunda doğan rücu alacakları,
- Yersiz bağlanan gelir ve aylıklardan doğan alacaklar,
- Asgari İşçilik değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkan eksik işçilik tutarları,
- 4/b sigortalılarının daha önce dondurulan hizmet sürelerinin ihyası halinde doğacak alacaklar,
- Tarımsal kesinti sorumlularının tevkifat borçları,
Yapılandırılmaktadır.
İdari Para Cezalarının Yapılandırılması
7326 sayılı Kanun uyarınca yapılandırma başvurusunda bulunan işverenlerin 30.04.2021 tarihi (bu tarih dâhil) ve önceki sürelerde işlemiş oldukları fiiller dolayısıyla uygulanan idari para cezalarından en geç Kanunun yayım tarihinden önce kesinleşmiş olan idari para cezaları (İPC) yeniden yapılandırma kapsamına dâhil edilecektir.
Aynı şekilde 30.04.2021 tarihi (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup son başvuru tarihine (31.08.2021) kadar başvuran borçlulara ilk taksit ödeme süresinin sonuna kadar tebliğ edilen idari para cezası asılları da yeniden yapılandırma kapsamına alınacaktır.
30.04.2021 tarihinden önce işlenen fiillere ilişkin idari para cezasının yarısı silinerek, kalan yarısı ile beraber idari para cezasının aslına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE ile güncellenerek yapılandırılmaktadır.
Genel Sağlık Sigortalıların Prim Borçlarının Yapılandırılması
5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamındaki genel sağlık sigortalıları; genel sağlık sigortası tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayanlardan bu maddenin yayımı tarihinden 30.11.2021 tarihine kadar gelir testine başvuran kişilerin genel sağlık sigortası primleri, gelir testi sonucuna göre ilk tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilir.
2021 yılı Nisan ayı ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımı tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 60/1/g kapsamında tahakkuk ettiği hâlde ödenmemiş olan prim borçlarının 31.12.2021 tarihine kadar ödenmesi halinde gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek ve bu kapsamdakiler 31.12.2021 tarihine kadar sağlık hizmetlerinden yararlanabilecektir.
Eksik İşçilikten Kaynaklanan Prim Borçlarının Yapılandırılması
30.04.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilikten kaynaklanan prim borçları ile ihale konusu işlere ilişkin, başvurulduğu hâlde, başvuru süresinin sonuna kadar işverene tebliğ edilmiş olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden 09.06.2021 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir.
İdari para cezası asıllarının %50’si ile Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, idari para cezası asıllarının kalan %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir.
Bu hükümlerden yararlanmak isteyen borçluların, bu maddelerde belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
Rücu Alacaklarının Yapılandırılması
7326 sayılı Kanun kapsamında olan, 5510 sayılı Kanunun 14., 21., 23., 39. ve 76. maddeleri, 506 sayılı Kanunun mülga 10., 26., 27. ve 28. maddeleri, 1479 sayılı Kanunun mülga 63. maddesi ve 5434 sayılı Kanunun mülga 129. maddesi gereğince, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak açılan rücuan alacak davalarının karara çıkıp kesinleşmesi halinde, kesinleşen kusur durumuna göre bakiye SGK alacağının tahsili için açılan ve derdest olan davalarda, kesinleşen kusur durumuna göre Kurum alacağı belli ve sabit olduğundan, bu nitelikteki derdest davalarda davalıların, 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma talebinde bulunmaları durumunda, davaya konu SGK alacağı yapılandırılabilecektir.
Bağkur Sigortalılarının Durdurulmuş Hizmetlerinin İhyası
Köy ve mahalle muhtarları ile Bağkur sigortalılarının, durdurulmuş sigortalılık sürelerinin, durdurulmuş sürelere ait prim tutarının Yİ-ÜFE ile güncellenmiş halinin, 01.11.2021 tarihine kadar (31.10.2021 tarihi hafta sonuna denk geldiğinden) müracaat etmeleri ve 01.11.2021 tarihine kadar (31.10.2021 tarihi hafta sonuna denk geldiğinden) ödemeleri halinde, durdurulmuş süreleri ihya edilerek sigortalılık süresinden sayılacak, bu kapsamdakilerden ödeyecekleri Yİ-ÜFE’li tutarda herhangi bir indirim yapılmayacaktır.
Durdurulan sürelere ilişkin ödenmesi gereken tutarın tamamını en geç ilk taksit ödeme süresi olan 01.11.2021 (bu tarih dâhil) ödenmemesi halinde ise ihya işlemi geçerli sayılmayacak, yapılmış olan ödemeler varsa bu süreler dışındaki prim borçlarına mahsup edilecek, yoksa ayrıca bir faiz hesaplanmaksızın ilgililere iade edilecektir.
SGK Yapılandırması Dışında Tutulan Alacaklar
- 5393 sayılı Belediye Kanunun geçici 5. maddesi, 10.07.2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 3. maddesi kapsamında uzlaşılan alacaklar,
- 10.09.2014 tarihli ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun geçici 2. maddesinin birinci fıkrası kapsamında yapılandırılan alacaklar,
- 03.08.2016 tarihli ve 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun, 18.05.2017 tarihli ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar ile 6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacaklar,
- Sağlık hizmeti sunucularına (hastaneler, eczaneler, optikçiler) yersiz yapılan ödemelerden veya bunlara kesilen cezai şartlardan doğan alacaklar,
- Kira alacakları,
Yapılandırılan SGK Alacaklarının Peşin Veya Taksitler Halinde Ödenmesi
- Prim aslının ve prim aslına uygulanan Yİ-ÜFE’nin %10’nunun en son 01.11.2021 tarihinde (31.10.2021 tarihi hafta sonuna denk geldiğinden) peşin ödenmesi halinde, kalan Yİ-ÜFE uygulanan tutar (%90) silinecektir.
- Taksitli ödeme seçeneği tercih edenlerin, borçlarını 2 taksit halinde ödemeleri halinde, prim aslının ve prim aslına uygulanan Yİ-ÜFE’nin %50’sinin en son 31.12.2021 tarihinde peşin ödenmesi halinde, kalan Yİ-ÜFE uygulanan tutarı (%50) silinecektir.
Başvuru Süresi, Yeri, Şekli Ve Taksit Ödeme Süreleri
7326 sayılı Kanunun 9. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca; borçluların kapsama giren Kurum alacaklarını yapılandırabilmeleri için son başvuru tarihi ( Cumhurbaşkanınca uzatılmadığımüddetçe 31.08.2021 tarihi esas alınacaktır) mesai bitimine kadar ilgili üniteye/birime şahsen, posta yoluyla, e-Devlet üzerinden veya son başvuru tarihi saat 23.59’a kadar e-Sigorta yoluyla başvurudabulunmaları gerekmektedir.
Diğer yandan çalıştırılan sigortalılardan kaynaklanan sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, idari para cezası, damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve eksik işçilikten kaynaklanan prim borçları için e-Bildirge şifresi aktif olanlar tarafından yapılacak başvurular e-Sigorta kanalıyla yapılacaktır. Ayrıca posta yoluyla yapılan başvurular da kabul edilecektir.
TAŞINMAZLAR İLE AMORTİSMANA TABİ DİĞER İKTİSADİ KIYMETLERİN YENİDEN DEĞERLENMESİ
213 sayılı Kanunun geçici 31. maddesine altıncı fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen olan fıkra uyarınca;
- Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri değişiklik fıkrasının yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini (sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmaz ve iktisadi kıymetler hariç) 31.12.2021 tarihine kadar geçici 31. maddede yer alan kapsam, şart ve hükümlere uymak koşuluyla yeniden değerleyebilirler.
- Değerleme imkanı, tüm ATİK’leri kapsamaktadır. Dolayısıyla, gerek taşınmazlar (arsa, arazi, bina, tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli hak niteliğindeki üst hakları) gerek makine-teçhizat, taşıt, demirbaş, haklar, özel maliyetler gibi diğer duran varlıklar yeniden değerlemeye tabi tutulabilecektir.
- Yalnızca ATİK’lerin madde kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulabilmesi nedeniyle “Yapılmakta Olan Yatırımlar” hesabında takip eden devam eden yatırım tutarları bu kapsamda değerlenemeyecektir.
- Bu imkandan taşınmaz ve ATİK’lerin tamamı ya da bir kısmı için yararlanılması da mümkündür.
- Yeniden değerlemede, iktisadi kıymetin amortismanlar düştükten sonraki net defter değeri esas alınacaktır. Ancak, herhangi bir yılda amortisman ayrılmamış olsa da yeniden değerlemeye ilişkin hesaplamada amortismanların tam olarak ayrıldığı varsayılacaktır.
- Taşınmazlarını ve ATİK’lerini yeniden değerlemeye tabi tutan mükellefler bu kıymetleri için, yapılan yeniden değerleme sonrasında bulunan değerleri üzerinden amortisman ayırmaya devam edecektir.
- Bu fıkra kapsamında yapılan yeniden değerleme sonrası pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın sonuna kadar bir beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenir.
- Önceki fıkralarda taşınmazlar için öngörülen hükümler bu fıkra uygulamasında amortismana tabi diğer iktisadi kıymetler için de geçerlidir.
BAŞVURU
Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması hâlinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.
Bu Kanunun ilgili maddelerindeki başvuru ve ödeme süresine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyenlerin;
- 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları,
- Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 30.09.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil),
- Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksitini 31.10.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil),
diğer taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri gerekmektedir.
ÖDEME PLANI
Bu Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler hâlinde ödenebilecektir.
Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde, bu vergilerden %10 indirim yapılır ve katsayı uygulanmaz.
Hesaplanan Tutarların Tamamının İlk Taksit Ödeme Süresi İçerisinde Peşin Olarak Ödenmesi Halinde katsayı uygulanmayacaktır ve,
1) Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların (Bu Kanunun 4 üncü maddesine göre fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile birlikte hesaplanan gecikme faizi dâhil) %90’ının tahsilinden vazgeçilir.
2) Bu Kanunun 1. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile (g) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında olan ve bu Kanuna göre yapılandırılan idari para cezalarından %25 indirim yapılır.
3) Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan (bu Kanunun 7. maddesinin dördüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar hariç) %50 indirim yapılır.
Hesaplanan Tutarların Tamamının İlk İki Taksit Ödeme Süresi İçinde Ödenmesi Hâlinde katsayı uygulanmayacaktır ve,
1) Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar (Bu Kanunun 4 üncü maddesine göre fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile birlikte hesaplanan gecikme faizi dâhil) üzerinden %50 indirim yapılır.
2) Bu Kanunun 1. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile (g) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında olan ve bu Kanuna göre yapılandırılan idari para cezalarından %12,5 indirim yapılır.
3) Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan (bu Kanunun 7. maddesinin dördüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar hariç) %25 indirim yapılır.
Hesaplanan Tutarların Taksitle Ödenmek İstenmesi Hâlinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekmektedir. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamayacaktır.
Hesaplanan Tutarların Taksitle Yapılacak Ödemelerinde İlgili Maddelere Göre Belirlenen Tutar;
- 6 eşit taksit için (1,09),
- 9 eşit taksit için (1,135),
- 12 eşit taksit için (1,18),
- 18 eşit taksit için (1,27),
katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır.
YÜRÜRLÜK
Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İlgili kanuna ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.