Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 14.10.2020 tarihli ve 31274 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Yönetmelikle, 5/6/2018 tarihli ve 30442 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik”te değişiklikler yapılmış, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin esaslarla, taşınmaz ticaretine ilişkin ilke, kural ve yükümlülükleri belirlenmiştir.
Bilindiği üzere; 05.06.2018 tarihli ve 30442 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik”’in geçici 1. maddesinin birinci fıkrasında yer alan taşınmaz ticareti ile iştigal eden mükelleflerin yetki belgesi almasıyla ilgili süre 11.12.2019 tarih 30975 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile; 31.08.2020 tarihine kadar uzatılmıştı.
Taşınmaz ticaretiyle iştigal eden gerçek ve tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârlar, işletmeleri adına yetki belgesi almak zorunda olup Yönetmelik kapsamında olmadıklarından, bu işle uğraşmayan vatandaşlarımızın kendi adına tescilli taşınmazları satarken ya da kiralarken yetki belgesi alma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Tapu kütüğüne kayıtlı olsun ya da olmasın taşınmaz alım satımı ve kiralanması konusunda pazarlama faaliyetinde bulunan ve aracılık eden, alım satım ve taşınmazla ilgili danışmanlık ve yönetim hizmeti veren, tapu işlemlerine aracılık eden gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların mesleki faaliyetleri anılan yönetmelik kapsamındadır.
Buna göre; yönetmelikle yapılan değişiklikler aşağıdaki gibidir.
- Taşınmaz ticareti, yetki belgesine sahip işletme ve sözleşmeli işletmeler tarafından yapılabilecek, yetki belgesi olmayanlar artık emlakçılık yapamayacaktır.
- Yetki belgesi, işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret il müdürlüğünü tarafından, Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi üzerinden verilecek, yenilenecek ve iptal edilecektir.
- Yetki belgesi, her bir işletme ve sözleşmeli işletme için ayrı ayrı düzenlenecek ve devredilemeyecektir.
- İşletmeye yetki belgesi verilebilmesi için diğer şartların yanı sıra, sorumlu emlak danışmanlarının 18 yaşını doldurmuş olması, en az lise mezunu olması ve sorumlu emlak danışmanlarından en az birinin seviye 5, emlak danışmanlarının ise seviye 4 mesleki yeterlilik belgesine sahip olması şarttır.
- Alım satıma aracılık hizmetine ilişkin hizmet bedeli oranı, satış bedelinin katma değer vergisi hariç %4'ünden, kiralamalarda ise kira bedelinin bir aylık tutarından fazla olamayacaktır.
- Bu sınırların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlakçılara idari yaptırım uygulanacaktır.
- Taşınmaz ticaretiyle iştigal edilen iş yeri ikamet amacıyla kullanılamayacak ve bu iş yerinde başka bir ticari faaliyette bulunulamayacaktır.
- İnternet ortamında taşınmaz ticaretine yönelik ilan veren işletme ve sözleşmeli işletmeler, yönetmelikle belirtilen ilke ve kurallara uymakla ve ilanlarında üçüncü kişileri yanıltıcı bilgi ve belgelere yer vermemekle yükümlü olacaktır.
- İnternet ortamında taşınmaz ticaretine yönelik ilan verilmesine aracılık eden gerçek veya tüzel kişiler; aynı taşınmaza yönelik birden fazla işletme veya sözleşmeli işletme tarafından ilan verilmesi durumunda, o taşınmaza ilişkin yetkilendirme sözleşmesine taraf olan işletme veya sözleşmeli işletmenin talebi halinde yetkisiz verilen ilanları yayımdan derhal kaldıracaktır.
Geçiş Hükümleri
Geçiş hükümlerinin yer aldığı Geçici 1. maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, yedinci ve sekinci fıkraları aşağıda yer almaktadır:
Geçici 1’inci maddesinin ikinci fıkrasında Lise Mezuniyeti Şartı;
“5/6/2018 tarihi itibarıyla taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletme ve sözleşmeli işletmelerin;
a) Gerçek kişi işletmesi olması halinde, o tarihteki işletme sahibi,
b) Tüzel kişi işletmesi veya şube olması halinde, o tarihte taşınmaz ticareti faaliyetlerini yürüten yetkili temsilcilerinden biri, tarafından yapılan yetki belgesi başvurularında 6’ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin 2 numaralı alt bendinde belirtilen lise mezuniyeti şartı aranmaz.”
Geçici 1’inci maddesinin üçüncü fıkrasında Mesleki Yeterlilik Belgesi Şartı;
“5/6/2018 tarihi itibarıyla taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletmeler adına ikinci fıkrada belirtilen kişiler tarafından 31/3/2021 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında, 5/6/2018 tarihinden önce Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığınca yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar veya üniversitelerden taşınmaz ticaretine ilişkin eğitim sertifikası alınmış olması koşuluyla, 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen mesleki yeterlilik belgesi şartı aranmaz.”
Geçici 1’inci maddesinin dördüncü fıkrasında Mesleki Eğitim ve Deneyim Şartı;
“Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletme ve sözleşmeli işletmeler adına, ikinci fıkrada belirtilen kişiler tarafından 31/3/2021 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında:
a) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin 5 numaralı alt bendinde belirtilen mesleki eğitim şartı aranmaksızın yetki belgesi verilir. Söz konusu şartı haiz olunduğunu gösteren belgenin 31/12/2021 tarihine kadar Bilgi Sistemine aktarılmaması veya il müdürlüğüne teslim edilmemesi halinde bu işletmelerin yetki belgeleri iptal edilir.
b) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin 6 numaralı alt bendinde belirtilen mesleki deneyim şartı aranmaz.”
Geçici 1’inci maddesinin beşinci fıkrasında;
“5/6/2018 tarihi itibarıyla taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan sözleşmeli işletmeler adına ikinci fıkrada belirtilen kişiler tarafından 31/3/2021 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında da üçüncü fıkra ile dördüncü fıkranın (a) bendi uygulanır.”
Geçici 1’inci maddesinin yedinci fıkrasında Seviye 4 Mesleki Yeterlilik Belgesi Şartı;
“31/3/2021 tarihinden önce Seviye 5 mesleki yeterlilik belgesi alan emlak danışmanlarının bu belgeleri ilgili mevzuatı kapsamında iptal edilmediği sürece bu kişilerde Seviye 4 mesleki yeterlilik belgesi şartı aranmaz.”
Geçici 1’inci maddesinin sekizinci fıkrasında Mevcut sözleşmelerin Bilgi Sistemine aktarılması Şartı;
“1/1/2021 tarihi itibarıyla taşınmaz ticaretiyle iştigal eden işletmeler, sorumlu emlak danışmanı ve emlak danışmanları ile sözleşmeli işletmelerine ilişkin bilgileri 28/2/2021 tarihine kadar Bilgi Sistemine aktarır.”
Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS)
6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik 05/06/2018 tarihli ve 30442 Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Yönetmelikle birlikte, taşınmaz ticaretinin kayıt altına alınmış işletmeler tarafından güvenli ve sistemli olarak yapılması için önemli bir adım atılmıştır.
Önümüzdeki dönemde tacir ve esnafımızın taşınmaz ticareti faaliyetlerini, işletmeleri adına yetki belgesi alarak yürütmeleri gerekmektedir. Yetki belgesi başvuruları 05/08/2018 tarihinden bu yana Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) üzerinden yapılmakta ve bu belge taşınmaz ticareti yapılan işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret il müdürlüğü tarafından yine TTBS üzerinden verilmektedir.
İşletmelere yetki belgesi verilebilmesi için; meslek odasına kayıtlı olunması, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyetinin bulunması, on sekiz yaşın doldurulmuş olması, lise mezunu olunması, iflas veya konkordato ilan edilmemiş olması, belirli suçlardan hüküm giyilmemiş olması ve mesleki yeterlilik belgesine sahip olunması gerekmektedir.
TTBS, taşınmaz ticaretinin mevzuata uygun olarak yürütülmesini, bu ticarete ilişkin güncel ve güvenilir bilginin temin edilmesini ve işlemlerin kısa süre içinde ve güvenli bir biçimde yapılabilmesini mümkün kılmaktadır.
Dış kullanıcılar için Bakanlığımızın https://www.ticaret.gov.tr/ web sitesinde, “E-İşlemler” başlığı altına uygulama linki eklenmiş ve Kullanıcı Kılavuzu yayımlanmıştır.
Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğe Ulaşmak İçin tıklayınız.
Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe Ulaşmak İçin tıklayınız.
Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) Yardım Rehberi İçin tıklayınız.
Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik Kapsamındaki Sorular ve Cevaplara Ulaşmak İçin tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.