Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından hazırlanan “Genel Sağlık Sigortası Tescil, Prim ve Müstehaklık İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 10.11.2017 tarihli ve 30236 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Yönetmelik’te yapılan değişiklikler aşağıdaki gibidir;
Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişilerin GSS Durumu
Genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişiler, talep etmeleri halinde talep tarihini takip eden gün itibarıyla gelir testi başvuru şartı aranmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılacaktır. Bu kişilerin daha sonra gelir testi yaptırmaları halinde genel sağlık sigortalılıkları gelir durumlarına göre güncellenecektir. Bu kişilerden öğrenciliği devam edenler, talep etmeleri halinde genel sağlık sigortalısı olacaktır.
Öğrenciliği Devam Edenlerin Genel Sağlık Sigortalılığı
Ana veya babası üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmayanlardan, lise ve dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek ve bakmakla yükümlü olunan kişi ya da ilgili kanunda belirtilenler hariç, genel sağlık sigortalısı olmamak şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren 2 yıl süreyle gelir tespiti yapılmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.
15 Temmuz Gazilerine Genel Sağlık Sigortası
15 Temmuz 2016'da gerçekleştirilen menfur darbe teşebbüsü ve terör eylemi ile bu eylemin devamı niteliğindeki eylemler sebebiyle malul olan sivillerden, Terörle Mücadele Kanunu kapsamında kendisine aylık bağlananlar ile yaralanma derecesine bakılmaksızın gazilik unvanı verilenler, genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.
Türkiye'de Yaşayan Türk Vatandaşlarının Türkiye'de Yaşamayan Yakınlarının GSS Durumu
Türkiye'de ikamet eden Türk vatandaşlarının Türkiye'de ikamet etmeyen ve Uluslararası İşgücü Kanununun kapsamında ana, baba, eş ve çocukları ile bunların Türk soylu ana, baba, eş ve çocukları, talep etmeleri halinde talep tarihini takip eden günden itibaren ikamet şartı aranmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılır.
Kısmi Süreli Veya Çağrı Üzerine Çalışanların GSS Durumu
Kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışarak, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ve ilgili kanuna bağlı çalışanlardan ay içerisinde 30 günden eksik prim ödeme gün sayısı bulunanlar, sigortalı çalışmama şartı olmaksızın ile 30 günden eksik günleri için genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılacaktır.
Genel Sağlık Sigortalısı Sayılanların Yakınlarının GSS Durumu
Kanun kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanların eş, çocuk, ana ve babası genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmaz. Talepte bulunarakgenel sağlık sigortalısı sayılanların eş, çocuk, ana ve babası genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmayacaktır.
İşsizlik Ödemelerinin Kuruma Bildirimi
Genel sağlık sigortalılığı, işsizlik, Esnaf Ahilik Sandığı ve ilgili kanun gereğince kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya başladıkları tarihten itibaren genel sağlık sigortalı sayılacak ve bu kişiler, Türkiye İş Kurumu ve Esnaf Ahilik Sandığınca işsizlik veya kısa çalışma ödeneğinin bağlandığı tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma bildirilecektir.
15 Temmuz Gazilerine Genel Sağlık Sigortalılığı Başlangıcı
15 Temmuz darbe malulü olan siviller ile aylık bağlandığı tarihten itibaren yaralanma derecesine bakılmaksızın gazilik unvanı verilenlerin, gazilik unvanı verildiği tarihten itibaren genel sağlık sigortalılığı başlatılacaktır.
Askerlerin Genel Sağlık Sigortalılığı Başlangıcı ve Bitişi
Er ve erbaşlar ile yedek subay öğrencileri ve adaylarının genel sağlık sigortası bildirimi, askerlik şubesinden sevk tarihi, askeri öğrenci adayları ile jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi öğrenci adaylarının genel sağlık sigortası bildirimi, intibak başlangıç eğitimine başladıkları tarih itibarıyla personelin eğitim ve öğretime başladığı tarih itibariyle ilgili kamu idaresi tarafından yapılacaktır.
Askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanların terhis tarihinde, yedek subay öğrencileri ve adaylarının yedek subay nasip tarihinde, askeri öğrenci adayları ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi öğrenci adaylarının ise yemin ettikleri tarihte genel sağlık sigortalılığı sona erecektir.
Vefat Eden Emeklinin Yakınlarının GSS Durumu
Kurumdan ilgili kanunları gereği gelir ve aylık alanların ölümü halinde bakmakla yükümlü olduğu eşlerinin ölüm aylığı bağlanacağı tarihe kadar diğer bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ise ölüm tarihini takip eden ay sonuna kadar bu sıfatları devam edecektir.
Zorunlu sigortalıların ölümü halinde ise bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılacaktır.
Öğrenciliği Devam Edenlerin Genel Sağlık Sigortalılığı Başlangıcı ve Bitişi
Lise veya dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek ve bakmakla yükümlü olunan kişi ya da genel sağlık sigortalısı olmamak şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren 2 yıl süreyle, bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünde veya gelir testi yaptırmaksızın genel sağlık sigortalısı olması sağlanacaktır.
İki yıl süre içerisinde lise mezunu olanların 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanların 25 yaşını doldurmaları halinde bu hakları sona erecektir.
İsteğe Bağlı Sigortalı ve Yakınlarının GSS Durumu
İsteğe bağlı sigorta kapsamında sigortalılığı devam edenler, gelir, aylık ve ödenek almaya devam edenler ve askerlik görevi nedeniyle aylıksız izinli sayılanların yedek subay okulu öğrencilik süreleri de dahil olmak üzere bu sürelerde bakmakla yükümlü olduğu kişilerin bu sıfatları devam edecektir.
Türkiye'de Eğitim Ve Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu Misafir Askeri Personel Ve Yakınlarının GSS Durumu
Uluslararası Askeri Eğitim İşbirliği Anlaşmaları kapsamında Türkiye'de eğitim ve öğrenim gören yabancı uyruklu misafir askeri personel ile bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri ve Uluslararası Eğitim İşbirliği Anlaşmaları kapsamında Türkiye'de Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Başkanlığında eğitim ve öğretim gören yabancı uyruklu misafir personel ile bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin ise eğitimin sona erdiği tarihte genel sağlık sigortalılığı bitecek.
Çalışma İzni Olanları Ve Yakınlarının GSS Durumu
Genel sağlık sigortası tescili yapılan kişilerin başka kapsamda genel sağlık sigortalısı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsüne girmeleri durumunda çalışma izin muafiyetinin sona erdiği tarihte genel sağlık sigortalılıkları sona erecektir.
Hiçbir Sosyal Güvencesi Olmayanlar Ve Yakınlarının GSS Durumu
Herhangi bir sosyal güvencesi olmaması nedeniyle gelir testi sonucuna göre, ilgili kanun kapsamında tescili yapılanların genel sağlık sigortalısı olmaları halinde genel sağlık sigortalılığı sona erdirilecektir.
Bağkur’lu Olanlar Ve Yakınlarının GSS Durumu
Genel sağlık sigortalısının aynı zamanda prim ödeme yükümlüsü kendisi olan bir kapsamda genel sağlık sigortalısı olması ve bu kapsamlardan borcu nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamaması halinde genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.
Part Time-Kısmi Süreli ve Çağrı Usulüyle Çalışanlar Ve Yakınlarının GSS Durumu
Kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışarak, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ile ay içerisinde yirmi gün ve daha az çalışanlar genel sağlık sigortalısı kapsamına alınacaktır.
Asgari Ücretin Üçte Birinin Altında Geliri Olanların GSS Durumu
Geliri asgari ücretin üçte birinin altında olması sebebiyle genel sağlık sigortalısı sayılanlar, talep etmeleri halinde talep tarihi itibariyle genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.
Bu kişiler talep tarihinden itibaren 6 ay süreyle genel sağlık sigortalısı sayılmayacaktır.
Genel Sağlık Sigortalısının Prime Esas Kazanç Tutarı
Genel sağlık sigortalısı sayılanlardan gelir testi yaptırmak istemeyenlerin prime esas kazançları, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı kadar olacaktır.
İlgili kanunda belirtilen kursiyerlerden genel sağlık sigortalısı sayılanlar için genel sağlık sigortası prim oranı, prime esas kazançlarının yüzde 12,5’i iken yüzde 4,5'i olarak belirlenmiştir.
Primlerin Ödenmesi, Aylık Prim Ve Hizmet Belgesi
Genel sağlık sigortalısı sayılanlardan tescil tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde gelir testi talebinde bulunanlardan gelir testi sonucuna göre aile içindeki gelirleri brüt asgari ücretin üçte birinin altında tespit edilenlerin bu sürelerde yaptıkları ödemeler herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilecektir.
Kısmi Süreli Veya Çağrı Üzerine Çalışanlar İle Ev Hizmetlerinde Çalışanlar
Sigortalı olmakla birlikte, kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içinde 30 günden az çalışan sigortalılar” olan düzenleme “Sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde bulunmayan ve prim ödeme gün sayısı ay içerisinde yirmi gün ve daha az olan “06- Kısmi istihdam”, “7- Puantaj” veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” eksik gün seçeneği ile bildirilen ve ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olanlar” olarak değiştirilmiş, böylece ay içinde 30 günden az çalışan sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunluluğu gün sayısı 10 gün ve daha fazla olanlar şeklinde düzenlenmiştir.
Sonlandırılması gereken tescil kayıtları için ilgili kamu idarelerinden sehven tahsil edilen genel sağlık sigortası primleri herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilecektir.
Sağlık Hizmetlerinden Ve Yol Gideri, Gündelik Ve Refakatçi Haklarından Yararlanma Şartları
Genel sağlık sigortalılığı sona eren askerler, terhis tarihinden itibaren 30 gün süreyle sağlık hizmetlerinden yararlanacak.
Genel sağlık sigortalısı olanların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için sağlık hizmet sunucusuna başvurdukları tarihte tecil ve taksitlendirerek, tecil ve taksitlendirmeleri devam edenler hariç prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması şarttır.
Genel Sağlık Sigortası Uygulamasında 6824 Sayılı Kanun İle Yapılan Düzenlemeler
Genel sağlık sigortası tescili yapılmış ancak gelir testine hiç başvurmayanlardan 1 Nisan 2017'den itibaren 12 ay içinde gelir testine başvuran kişilerin genel sağlık sigortası primleri yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecektir.
Sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borçlarına, 1 Nisan öncesi döneme ilişkin olarak tahakkuk ettirilen veya ettirilecek gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklardan ödenmemiş olanların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
Bu tarihten önce tahakkuk ettirilmiş ancak ödenmemiş olan aylık prim borcu aslının ait olduğu aya ilişkin tutarın, 1 Nisan 2017'de geçerli olan prime esas kazanç alt sınırının 30 günlük tutarının yüzde 3'üne eşit veya fazla olması halinde prime esas kazanç alt sınırının 30 günlük tutarının yüzde 3'ü üzerinden, yüzde 3'ünden az olması halinde ise tahakkuk eden borç tutarı üzerinden prim borcu yeniden hesaplanacaktır.
Hesaplanan yeni borcun 1 Mayıs 2017'den itibaren 12 ay içinde peşin veya taksitle ödenmesi halinde, bu tutara 1 Nisan 2017'den ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmayacaktır.
Bu tarihten önce sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borcu bulunanlar, belirtilen şartları taşımaları halinde, önceki döneme ait prim borçları dikkate alınmaksızın 1 Nisan 2017'den itibaren 12 aylık sürenin sonuna kadar sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlandırılacaktır.
Bu tarihten sonra ödenmiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası, gecikme zammı tutarları iade ve mahsup edilmeyecektir.
Yürürlük Tarihleri
Yönetmeliğin;
a) 2 nci maddesinin (c) bendi 1/3/2011,
b) 9 uncu maddesinin (b) bendi 4/4/2015,
c) 2 nci maddesinin (ç) bendi ile 6 ncı maddeye eklenen on dokuzuncu fıkra ve 6 ncı maddesinin (b) bendi 10/2/2016,
ç) 2 nci maddesinin (a) bendi, 3 üncü maddesi, 7 nci maddesinin (b) bendi ve 11 inci maddesinin (a) bendi 1/10/2016,
d) 2 nci maddesinin (ç) bendi ile 6 ncı maddeye eklenen yirminci fıkra ve 5 inci maddesinin (c) bendi ile 9 uncu maddeye eklenen on altıncı fıkra 29/10/2016,
e) 4 üncü maddesinin (a) bendi ve (b) bendi ile 8 inci maddeye eklenen beşinci fıkra, 5 inci maddesinin (c) bendi ile 9 uncu maddeye eklenen on yedinci fıkra, 6 ncı maddesinin (d) bendi ile 10 uncu maddeye eklenen on beşinci fıkra, 7 nci maddesinin (c) bendi ile 11 inci maddeye eklenen on beşinci fıkra, 8 inci maddesinin (a) bendi, 10 uncu maddesi, 11 inci maddesinin (b) bendi ile değiştirilen 15 inci maddesinin dördüncü fıkrası ve 12 nci maddesinin (a) bendi ve (b) bendi ile 16 ncı maddeye eklenen on üçüncü fıkra 1/3/2017,
f) 2 nci maddesinin (ç) bendi ile 6 ncı maddeye eklenen yirmi birinci fıkra, 4 üncü maddesinin (b) bendi ile 8 inci maddeye eklenen altıncı fıkra, 5 inci maddesinin (c) bendi ile 9 uncu maddeye eklenen on sekizinci fıkra, 6 ncımaddesinin (c) bendi, (d) bendi ile 10 uncu maddeye eklenen on altıncı fıkra, 7 nci maddesinin (c) bendi ile 11 inci maddeye eklenen on altıncı ve on yedinci fıkra, 8 inci maddesinin (c) bendi, 9 uncu maddesinin (a) bendi, 11 inci maddesinin (b) bendi ile 15 inci maddesinin değiştirilen beşinci fıkrası, 12 nci maddesinin (b) bendi ile 16 ncı maddeye eklenen on dördüncü ve on beşinci fıkralar ve 13 üncü maddesi 1/4/2017,
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
g) 5 inci maddesinin (b) bendi ve 8 inci maddesinin (b) bendi 1/1/2018 tarihinde,
ğ) Diğer hükümleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girecektir.
İlgili yönetmeliğe ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.