Gelir Vergisinden İstisna Yurt İçi ve Dışı Harcırah Tutarları Belirlendi.

Bilindiği üzere GVK’nun 40/4, 57/8-c ve 68/3 üncü maddelerine göre ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerde işle ilgili yapılan işin ehemmiyeti ve genişliği ile orantılı seyahat ve ikamet giderleri kazançtan indirilebilmektedir.

Çalışanlara verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına verilen gündelikler kadar olan veya devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşmayan kısmı gelir vergisinden istisnadır.

Devlet memurlarına verilen yurt içi gündelik tutarları Bütçe Kanunu’yla, yurt dışı gündelik tutarları ise Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenmektedir. Bu tutarlar aynı zamanda özel sektörde çalışanlar için de vergiden müstesna harcırah tutarını belirlemektedir.

Maliye Bakanlığı’nın 03.01.2017 tarih ve 27998389-010-06-02-66 sayılı Genelgesi ile 01.07.2017-30.06.2017 arasında geçerli olacak memur maaş katsayıları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

Bu tutarlar, 20.01.2017 tarihli ve 29954 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2016/9715 sayılı “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne Yapılacak Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere Dair Karar ile Yurtdışı Gündeliklerine Dair Karar” ile belirlenmiştir. 

Bu karar ile; KKTC’ye yapılacak seyahatlerde personele ödenebilecek harcırah gündeliğinin gelir vergisinden istisna tutarı 150,60 TL olarak belirlenmiştir.

Bu tutar gidilen ülkeye göre değişmektedir.

2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun eki H-cetveliyle belirlenen tutarlar çerçevesinde, personele yurt içi seyahatler nedeniyle ödenen harcırah gündeliğinin 57,50 TL’ lık kısmı gelir vergisinden istisnadır.

01.01.2017-30.06.2017 döneminde, ticari faaliyetle ilişkili olmak şartıyla gerçekleştirilecek yurt içi ve yurt dışı seyahatlerde, harcırah usulünün benimsenmesi halinde uygulanacak gelir vergisinden istisna gündelik tutarları aşağıda belirtilmiştir.

Yurt İçi Gündelikler:

Belirlenen bu yeni katsayılara göre uygulanacak yurt içi harcırah tutarları ile bu tutarlara karşılık gelir dilimleri aşağıdaki gibidir, bu tutarlara, çalışanın hizmet süresine göre kıdem aylığı ayrıca ilave edilmelidir.

Yurt Dışı gündelikler

Belirlenen bu yeni katsayılara göre 01.01.2017-30.06.2017 döneminde, brüt aylık tutarı 2.416,15-TL’den fazla olan çalışanların yurt dışı seyahatlerinde seyahat ve ikamet süresinin ilk 10 günü için ödenecek gelir vergisinden istisna harcırah tutarları aşağıdaki gibidir:

Aylık ücret tutarlarına göre belirlenen gündelik tutarının vergiden istisna edilen tutarı aşmadığı hallerde bu ödemelerden sadece damga vergisi kesintisi yapılacaktır. İstisna tutarı aşan gündelik ödendiği durumda aşan kısım, ücretlinin içinde bulunduğu gelir dilimine karşılık gelen vergi oranı ve damga vergisi (binde 7,59 ) dikkate alınarak brütleştirilmek suretiyle gelir vergisi kesintisine tabi tutulacaktır. (G.V.K.’nun 24/2)

Yurt dışı gündeliklerin TL cinsinden tahakkuku (avans verilmemiş ise), yabancı paranın T.C. Merkez Bankasınca ilan edilen döviz satış kuru esas alınarak yapılmalıdır.

Harcırah için avans verilirse, avansın Türk Lirası cinsinden tutarı, yabancı para cinsinden avans miktarının tahakkuk tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca ilan edilen efektif satış kuruyla çarpılması suretiyle bulunur. Avansın mahsup işlemlerinde ise döviz satım belgesinde gösterilen tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca ilan edilen efektif satış kuru esas alınır.

Türkiye’den her çıkışlarında, seyahat ve ikamet süresinin ilk 10 günü için ödenecek gündelikler, ekli cetveldeki miktarların %50 attırılması suretiyle hesaplanır.

Birden fazla ülkeyi kapsayan seyahatlerde, her ülke için ilgili olduğu gündelik tutarı kalış süresiyle orantılı olarak dikkate alınmalıdır.

Bunlardan, aynı süre ile sınırlı olmak kaydıyla yurtdışında yatacak yer (otel) temini için ödedikleri ücretleri fatura ile belgelendirenlere faturada gösterilen günlük yatak ücretinin yukarıdaki şekilde artırımlı olarak hesaplanan gündeliklerinin % 40’ını aşması halinde aşan kısmın % 70’i ayrıca ödenir. Ancak, yatacak yer temini için ödenecek günlük ilave miktar, artırımlı olarak hesaplanan gündeliklerin %100’ünden fazla olamaz.

İş amacıyla yurt içine veya yurt dışına gönderilenlerin seyahat masrafları “gerçek (direkt) gider” veya “harcırah” yöntemlerinden yalnızca birisi ile karşılanabilir. Harcırah yöntemini seçen bir firma ayrıca fiili yemek ve yatma giderlerini de öderse, bu durumda fiili giderlerin tamamı ücret kabul edilecek ve vergilendirilecektir.

Harcırah, sadece yeme ve yatma giderleri karşılığı verilir ve ayrıca bu kapsamdaki harcamalar için belgelenme şartı aranmaz. Harcırah yönteminde gerçek yol giderleri, yol giderlerine ait belgelerin temini şartı ile ayrıca ödenir.

Gerçek gider yönteminde ise belgeye bağlanan ve ticari kazançla ve seyahatin süresi ve içeriği ile uygun harcamaların tamamı karşılanır.

Seyahatlerde iki yöntem birlikte uygulanamaz. Ancak farklı seyahatlerde farklı yöntemler uygulanabilir.

Her iki yöntemde de seyahate çıkan kişiye avans verilebilir.

Harcırah yönteminde iş seyahati dönüşü çalışanın bir harcırah formuu düzenleyerek ulaşım belgelerini bu bordroya eklemesi ve harcırah hesaplamasının ayrıntılı bir şekilde gösterilmesi gerekmektedir. Ayrıca bordroda seyahatin nerelere yapıldığı kaç gün sürdüğü seyahat maksadı vb bilgiler açıklanmalıdır. Bordronun amir tarafından onaylanması yerinde olacaktır.

Örnek harcırah formu aşağıdaki şekilde hazırlanabilir.

Gerçek (Direkt) gider yönteminin seçilmesi halinde ise gider kaydı yapılacak tüm belgeler için aşağıdaki şekilde bir tablo oluşturulması faydalı olacaktır.

Karar 01.01.2017 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararına ulaşmak için tıklayınız.

Saygılarımızla.

Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.