25.08.2016 tarih ve 29812 sayılı Resmi Gazete’de “6740 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayımlanmıştır.
Türk vatandaşı veya 29/5/2009 tarihli 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28`inci maddesi kapsamında olup, 45 yaşını doldurmamış olanlardan 31.05.2016 tarihli 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4`üncü maddesinin birinci fıkrasının a ve c bentlerine göre çalışmaya başlayanlar (kamu ve özel sektör), işverenin bu Kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planına dahil edilir.
İşveren, çalışanını ancak otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığınca uygun görülen bir şirketin sunacağı emeklilik planına dahil eder.
Bakanlar Kurulu, bu madde uyarınca emeklilik planına dahil edilecek işyerleri ile çalışanları ve bu kapsamdaki uygulama esaslarını belirlemeye yetkilidir.
Kanunda çalışan katkı payı, çalışanın prime esas kazancının % 3’ü nispetinde yapılacak kesintiye karşılık gelen tutar olarak belirtilmiştir. Bu oranı iki katına kadar artırmaya, %1`e kadar azaltmaya veya katkı payına maktu limit getirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu tutar, en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü, işveren tarafından şirkete aktarılır.
İşveren, katkı payını zamanında şirkete aktarmaz veya geç aktarırsa, çalışanın birikiminde oluşan parasal kayıptan sorumludur.
Çalışan, otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep edebilir.
Ayrıca, emeklilik hakkının kullanılması halinde, hesabında bulunan birikimi en az on yıllık, yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana, birikiminin %5 ‘i karşılığı ek Devlet katkısı ödemesi yapılacaktır.
Diğer taraftan mevcut bireysel emeklilik sistemindeki hükümlerde geçerli olacak ve katılımcılara yukarıda belirtilen devlet katkısının haricinde bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı paylarının % 25 ‘ine karşılık gelen tutar kadar devlet katkısı sağlanacaktır.
Çalışan cayma hakkını da kullanabilecektir. Çalışan emeklilik planına dahil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi müteakip iki ay içinde sözleşmeden cayabilir. Cayma halinde ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte 10 işgünü içinde çalışana iade edilir.
İki aylık cayma süresinden sonra sistemden ayrılan katılımcılar ise;
a) En az üç yıl sistemde kalırlarsa Devlet katkısı hesabındaki tutarın %15 ‘ine,
b) En az altı yıl sistemde kalırlarsa Devlet katkısı hesabındaki tutarın %35 ‘ine,
c) En az on yıl sistemde kalırlarsa Devlet katkısı hesabındaki tutarın %60 ‘ına,
hak kazanır.
Cayma hakkını kullanmaması halinde Çalışan adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden bu düzenleme kapsamında ayrıca 1.000 TL ilave Devlet katkısı sağlanacaktır. Bakanlar Kurulu, bu tutarı yarısına kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya yetkilidir.
İşverenlerin bu madde kapsamındaki yükümlülükleri yerine getirip getirmediği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetlenir.
İşverene, bu kapsamdaki yükümlülüklerine ve düzenlemelere uymaması halinde, her bir ihlal için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 100 TL idari para cezası uygulanır.
BES`te katılımcıların bilgilendirilmesi amacıyla e-Devlet`te e-Hizmetler bölümündeki Emeklilik Gözetim Merkezi sekmesinde "Bireysel Emeklilik Sistemi Devlet Katkısı Kullanım ve Limit Bilgileri Sorgulama" servisi başlatıldı. Temmuz 2016 sonunda kullanıma açılan servis aracılığıyla katılımcılar sistemdeki tüm sözleşmelerine ilişkin olarak; temel sözleşme bilgilerini, hesaplanan devlet katkısı tutarını ve ilgili yıl için kalan devlet katkısı limitini e-Devlet üzerinden takip edebiliyor. İlgili servise, "turkiye.gov.tr" adresinde yer alan e-Devlet Kapısı üzerinden; e-Devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza, TC kimlik kartı ve internet bankacılığı yöntemlerden herhangi biri kullanılarak erişim sağlanabilir.
Kanunla yapılan düzenlemeler 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Söz konusu kanuna ulaşmak için tıklayınız.