7352 Sayılı “Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 29.01.2022 Tarih ve 31734 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır.
Kanunla; enflasyon düzeltmesinin ertelenmesi ile yabancı paralar ve altın hesaplarının Türk Lirası mevduata dönüştürülmesinden elde edilen kazançlara vergi istisnası getirilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Kanunla yapılan düzenlemelerin ana başlıkları ve öne çıkan hususlar aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
Enflasyon Muhasebesinin 2023 Sonuna Ertelenmesi ve Sürekli Yeniden Değerleme
Kanunun 1. Maddesiyle 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’na eklenen geçici 33. madde ile; geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2021 ve 2022 hesap dönemleri (kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap dönemleri itibarıyla) ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde mükerrer 298. madde kapsamındaki enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır.
Kapsama giren mükellefler, 31.12.2023 tarihli mali tablolarını, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklardır.
Yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilecektir. Bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl kârı vergiye tabi tutulmaz, geçmiş yıl zararı zarar olarak kabul edilmeyecektir.
Geçici 33. maddenin ikinci paragrafı ile; 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinin (Ç) fıkrasındaki sürekli yeniden değerleme uygulaması açısından, enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı belirtilen 2021 ve 2022 hesap dönemleri ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinin enflasyon düzeltmesi şartlarının gerçekleşmediği dönem olarak değerlendirileceği belirtilerek, mükelleflerin 01.01.2022 tarihinden itibaren yürürlüğe giren sürekli yeniden değerleme uygulamasından faydalanabilmelerine imkan sağlanmıştır.
Türk Lirasına Çevrilen Yabancı Para Ve Altın Hesaplarından Kur Farkı, Faiz, Kar Payı İle Diğer Kazançlara Kurumlar Vergisi İstisnası
Kanunun 2. Maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 14. madde ile; gerçek kişi mükellefler ile kurumlar vergisi mükellefleri, Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili; 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme (17.02.2022) tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşacak kur farkı kazançları ile elde edilecekleri faiz ve kar payları kurumlar vergisinden müstesna kılınmıştır.
İstisnadan yararlanmak için 2021 yılına ilişkin dördüncü geçici vergi beyanname verme süresinin son günü olan 17.02.2022 tarihine kadar kur korumalı mevduat ve katılım hesabına geçilmesi şarttır.
Bu kapsama girmemekle birlikte, kurumlar vergisi mükelleflerinin 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını ve altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az 3 ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır.
7352 sayılı Kanunun 2. Maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 14. Maddenin 5. Fıkrası ile; bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerine de uygulamadan yararlanma imkanı tanınmıştır.
7352 sayılı Kanunun 2. Maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 14. Maddenin 4. Fıkrası ile; kanunda öngörülen süre ve şekilde dönüşüm kuru ve fiyatı üzerinden Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına çevrilen yabancı paralar ile altın hesaplarına ilişkin olarak bu istisnayla sınırlı olmak üzere Kanunun 5. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul edilmez” hükmü uygulanmayacaktır.
Dolayısıyla, kazancı istisna edilen işlemlerle ilgili ortaya çıkan kur farkı giderleri kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
Kur korumalı olarak açılan hesaplardan vadeden önce paranın çekilebilecektir. Ancak bu durumda Merkez Bankasınca kur farkına ilişkin ödeme yapılmayacaktır.
7352 sayılı Kanunun 2. Maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 14. Maddenin 6. Fıkrası ile; Türk Lirası mevduat veya katılma hesabından vadesinden önce para çekilmesi durumunda; çekilen paranın tutarına bakılmaksızın, istisna uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte mükelleften tahsil edilecektir.
Kanun, yayımı tarihi olan 29.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Kanuna ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.