Günümüzde fazla mesai yapmayan iş yeri yok denecek kadar azdır. Zira, ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Çok basit bir tanımıyla, fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. Bazı işletmeler bunu resmi şekilde bazı işletmeler ise gayri resmi bir şekilde yapmaktadırlar.
Fazla çalışmayı resmi bir şekilde yapan işletmelerin sıklıkla yapmayı unuttukları husus, fazla çalışma izin yazısının personelden alınıp özlük dosyasına konulmasıdır.
İşveren, İş Kanunu’nun 41. Md. Ve İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği’nin 9. Md. 2.fıkrası gereği fazla mesai yaptırmak istediği işçiden her yıl başında 'yazılı onay (muvafakat)' almak zorunda ve aksi durumda işçiye, iş akdini feshetme hakkı doğmaktaydı. Ancak 25.08.2017 tarihli 30165 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle bu zorunluluk esnetilmiştir.
Buna göre; işverenler personeliyle yapmış oldukları iş sözleşmesinde fazla çalışma yapılabilmesine ilişkin ayrıca hüküm/madde bulunması halinde (bu husus daha önce yeterli görülmemekteydi) her yıl yazılı olarak fazla mesai onayı almasına da gerek bulunmamaktadır.
İş Sözleşmesi ile Yoksa Ayrıca Bu Yazı Alınmalıdır.
İş Kanununun 41. Maddesi hükmü gereğince, Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir. Söz konusu yazı onaylı bir şekilde işçinin imzasını içerek şekilde tanzim edilmelidir. Son düzenlemeye göre bu husus iş sözleşmesi ile de ispatlanabilecektir.
Fazla Çalışma Yazısının Alınmaması Halinde Her bir İşçi İçin İdari Para Cezası Vardır.
İş Kanunu’na göre; Fazla çalışma ücreti ödenmeyen, hak ettiği serbest zamanı altı ay içinde kullandırılmayan, onayı alınmadan fazla çalıştırılan her bir işçi için 2018 yılı için 337- TL idari para cezası vardır. (4857 Sayılı İş Kanunu 102/c)
Kanuna Göre Fazla Çalışma Süreleri yıllık 270 Saati Aşamaz.
4857 Sayılı İş Kanununun 41. Maddesi hükmüne göre fazla çalışmada maksimum süre her bir işçi için yıllık 270 saattir.
İşçi Fazla Çalıştığı Her bir Saati İzin Olarak Daha Sonra Kullanabilir, Bu Onun Yasal Hakkıdır.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
İşçi hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında, çalışma süreleri içinde ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır.
FAZLA MESAİ ONAY BELGESİ (MUVAFAKAT) ÖRNEĞİ
……………………….. SGK Sicil numarası ile çalışmakta olduğum …………… Unvanlı işyerinde, İşverenin gerekli gördüğü zamanlarda (Hafta tatili, Resmi ve Dini tatil günlerinde) işlerin aksatılmadan yürütülmesi için istenilen gün ve saatte fazla mesai yapmak için muvafakatım olduğunu ve bu çalışmam karşılığında yürürlükte olan İş kanunu çerçevesinde ücretimi almayı kabul ve beyan ederim.
Adı Soyadı
İmza
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.